Hamasi mori përgjegjësinë për sulmin në Tel Aviv, i cili ndodhi pikërisht kur Sekretari i Shtetit Antony Blinken zbarkoi në Izrael për të takuar kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.
Blinken ishte në një mision për të nxitur një armëpushim të propozuar të mbështetur nga SHBA, të cilin ai e përshkroi si shansin “më të mirë, ndoshta të fundit” për të garantuar sigurinë në rajon. Bisedimet u përqëndruan në kthimin në shtëpi të pengjeve izraelite, tërheqjen e trupave izraelite nga qendrat kryesore të popullsisë së Gazës dhe një marrëveshje të mundshme armëpushimi gjashtëjavore.
Pavarësisht një hapjeje të dukshme në negociata, Netanyahu ka mbajtur një qëndrim të ngurtë për disa çështje kyçe, siç është refuzimi i tij për t’u tërhequr nga Korridori i Filadelfias, një zonë strategjike përgjatë kufirit Gaza-Egjipt. Netanyahu tha se negociatat nuk do të jenë një “jep e merr”, por “jap e marr”, duke nënvizuar kompleksitetin e negociatave.
Hamasi merr përgjegjësinë për sulmin në Tel Aviv
Edhe pse administrata e Biden shpresonte të arrinte një marrëveshje që në fillim të kësaj jave, sulmi në Tel Aviv, i cili ndodhi rreth një orë pas mbërritjes së Blinken dhe u pretendua nga Hamasi së bashku me Xhihadin Islamik Palestinez, e ka komplikuar më tej procesin e paqes. Shpërthimi, pranë një sinagoge, shkaktoi vdekjen e sulmuesit dhe plagosjen e një personi tjetër. Sulmi u përkufizua nga autoritetet izraelite si një “akt terrorist”.
Hamasi ka paralajmëruar se operacione të ngjashme mund të përsëriten nëse konflikti në Gaza vazhdon, duke kujtuar ngjarjet tragjike të intifadës së dytë, të karakterizuara nga sulme të shumta vetëvrasëse. Kjo rritje e dhunës paraqet një pengesë të konsiderueshme për përpjekjet e vazhdueshme diplomatike dhe e bën kërkimin e një zgjidhjeje edhe më urgjente.
Situata në terren: ndërmjet konfliktit dhe krizës humanitare
Në frontin ushtarak, Izraeli vazhdon operacionin e tij në Rripin e Gazës, i cili ka shkaktuar vdekjen e dhjetëra mijëra njerëzve dhe ka sjellë gjysmën e popullsisë në kushte jashtëzakonisht të pasigurta, të përshkruara nga disa faktorë “si uria”. Forcat izraelite zhvilluan një nga fushatat më shkatërruese të këtij shekulli në përgjigje të sulmit të Hamasit më 7 tetor, në të cilin u vranë rreth 1200 njerëz, kryesisht civilë.
Komuniteti ndërkombëtar, përfshirë aleatët perëndimorë të Izraelit, i ka bërë presion Tel Avivit që të lejojë më shumë ndihma humanitare në Gaza, por këto kërkesa deri më tani janë përballur me rezistencë. Ndërkohë, numri i viktimave vazhdon të rritet, duke përkeqësuar një krizë tashmë dramatike humanitare.
Roli i Shteteve të Bashkuara dhe perspektivat e ardhshme
Pavarësisht tensioneve midis qeverisë izraelite dhe administratës së Bidenit, Shtetet e Bashkuara mbeten një partner kyç për Izraelin, duke ofruar mbështetje ushtarake dhe financiare dhe duke luajtur një rol vendimtar në negociatat në vazhdim. Megjithatë, marrëveshja e propozuar e armëpushimit, e cila përfshin lirimin e pengjeve izraelitë në këmbim të të burgosurve palestinezë dhe tërheqjen e trupave izraelite, duket gjithnjë e më e vështirë për t’u zbatuar për shkak të kushteve të vendosura nga të dyja palët.
Me Blinken duke u përgatitur për të vazhduar udhëtimin e tij në Egjipt, e ardhmja e negociatave mbetet e pasigurt. Komuniteti ndërkombëtar po vëzhgon me shqetësim, i vetëdijshëm se dështimi i këtyre negociatave mund të çojë në një përshkallëzim të mëtejshëm të konfliktit, me pasoja shkatërruese për të gjithë rajonin e Lindjes së Mesme. Aq sa linja ajrore amerikane American Airlines ka njoftuar pezullimin e operacioneve të saj në Izrael deri në prill të vitit 2025. Nuk do të ketë asnjë fluturim nisjeje apo mbërritjeje gjatë kësaj periudhe, siç raportojnë disa media izraelite, përfshirë Haaretz.
Moska bllokon negociatat dhe avancon në Donbas
Sulmi ukrainas rrëzoi infrastrukturën e fundit strategjike të furnizimit të forcave ruse në zonë, duke e bërë situatën edhe më të komplikuar për ushtrinë e Moskës. Ky episod bëri që ndihmësi i presidentit rus, Yuri Ushakov, të deklaronte se, duke pasur parasysh situatën aktuale, do të ishte “krejt e pavend” për të hyrë në negociata me Ukrainën. Ushakov saktësoi se për momentin nuk ka asnjë qëllim për t’u ulur në tryezën e bisedimeve, duke sugjeruar se situata mund të vazhdojë derisa Rusia të rivendosë kontrollin në fushë.
Ndërkohë, makina ruse e luftës nuk ndalet. Trupat e Moskës kanë kapur fshatin strategjik Artyomovo në rajonin e Donetskut dhe po përparojnë drejt Pokrovsk. Progresi është i tillë që autoritetet ukrainase kanë urdhëruar evakuimin e detyruar të fëmijëve nga qyteti, me vetëm disa javë për të arritur sigurinë.
Zelensky akuzon Moskën për Zaporizhzhia
Por kjo lojë nuk po luhet vetëm në frontin ushtarak. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka bërë një akuzë të rëndë: Rusia po përdor centralin bërthamor të Zaporizhzhia si një bombë me sahat, duke grumbulluar armë dhe municione në vend dhe duke kërcënuar të gjithë Evropën. “Vetëm duke rifituar kontrollin e uzinës mund të garantojmë sigurinë”, deklaroi lideri ukrainas, ndërsa hija e një katastrofe bërthamore bëhet gjithnjë e më konkrete.
Modi për Ukrainën: India ndërhyn ndërsa Evropa përballet me sfida ekonomike
Në këtë skenar kompleks, diplomacia nuk qëndron duarkryq. Njoftimi i vizitës së kryeministrit indian Narendra Modi në Ukrainë, e para që nga fillimi i konfliktit, mund të shënojë një kapitull të ri në marrëdhëniet ndërkombëtare. Një sinjal se India, pavarësisht se nuk i është bashkuar sanksioneve kundër Moskës, është e gatshme të luajë një rol aktiv në këtë krizë.
Dhe ndërsa Evropa përsërit mbështetjen e saj për Kievin, me Gjermaninë në ballë të garantimit të ndihmës deri në vitin 2025, dalin dyshime për aftësinë e saj për të mbajtur këtë angazhim në terma afatgjatë. Berlini në fakt ka shprehur shqetësime për disponueshmërinë e fondeve të nevojshme për të vazhduar mbështetjen ushtarake të Ukrainës.
