Miliarderi Elon Musk, një ish-bashkëpunëtor i ngushtë i Presidentit të SHBA-së Donald Trump, e quajti projektligjin e buxhetit që Trump po e shtyn përpara si “të neveritshëm”.
“Më vjen keq, por nuk mund ta duroj më,” shkroi në X njeriu më i pasur në botë, partneriteti i të cilit me Trump sapo ka përfunduar, duke shtuar: “Ky projektligj i madh, skandaloz dhe klientelist i buxhetit është një i neveritshëm. Turp për ata që votuan për të: e dini që keni bërë një gabim. E dini.”
Në një postim pasues, Musk shtoi: “Kongresi po e çon Amerikën drejt falimentimit.”
Në postimet pasuese, ai dha një arsyetim për mendimin e tij, duke sugjeruar se shkurtimet e shpenzimeve dhe taksave të propozuara në projektligj do të rrisnin borxhin kombëtar të SHBA-së.
“Borxh shkatërrues i paqëndrueshëm”
“Kjo do ta rrisë masivisht deficitin tashmë gjigant buxhetor në 2.5 trilion dollarë (!!!) dhe do ta ngarkojë popullin amerikan me një borxh shkatërrues të paqëndrueshëm,” tha ai.
Projektligji do të zgjaste shkurtimet e taksave të miratuara në vitin 2017 gjatë mandatit të parë të Trump dhe do të drejtonte më shumë fonde drejt prioriteteve të administratës së tij, duke përfshirë 46.5 miliardë dollarë për të ndërtuar një barrierë në kufirin e SHBA-së me Meksikën.
Por për të arritur këto qëllime, thonë kritikët, projektligji do ta rriste kufirin e borxhit kombëtar në katër trilion dollarë. Ai gjithashtu do të kufizonte aksesin në programet e sigurimeve shoqërore si Medicaid dhe Programi i Ndihmës Plotësuese për Ushqyerjen (SNAP), të njohur në gjuhën e folur si “kuponë ushqimorë”.
Zyra e Buxhetit të Kongresit, një zyrë jopartiake që ofron kërkime për Kongresin, vlerëson se projektligji do të rezultonte në një shkurtim prej 698 miliardë dollarësh të subvencioneve të Medicaid dhe 267 miliardë dollarë më pak fonde për SNAP.
Kompromiset kanë ngritur shqetësime nga të dyja palët, me demokratët dhe disa republikanë që shprehin frikë se zgjedhësit e tyre mund të humbasin aksesin në shërbimet jetësore qeveritare.
Ndërkohë, konservatorët fiskalë kanë kundërshtuar rritjen e borxhit kombëtar.
Në një votim herët më 22 maj, Dhoma e Përfaqësuesve miratoi ngushtë projektligjin e buxhetit të njohur si “Një Projektligj i Madh i Bukur”, me një votë të ngushtë prej 215-214.
Republikanët mbajnë një shumicë prej 220 vendesh në Dhomën me 435 anëtarë, por disa anëtarë mungonin ose nuk votuan.
Vetëm dy republikanë – Thomas Massie i Kentucky dhe Warren Davidson i Ohajos – votuan kundër projektligjit, ndërsa demokratët, 212 në Dhomë, votuan kundër tij, në një shfaqje të bashkuar të kundërshtimit.
Thirrje për shkarkimin e politikanëve
Kjo e dërgoi projektligjin në Senat, ku republikanët gjithashtu kanë një shumicë të ngushtë. Senatorët pritet ta shqyrtojnë projektligjin në ditët në vijim.
Por pasi Musk kritikoi projektligjin, Massie ndërhyri, duke lavdëruar miliarderin për kritikat e tij të hapura.
“Ai ka të drejtë”, shkroi Massie në një postim të shkurtër, të cilit Musk iu përgjigj se kundërshtimi i tij bazohej në “matematikë të thjeshtë”.
Musk gjithashtu u bëri thirrje votuesve të “shkarkojnë nga puna të gjithë politikanët që kanë tradhtuar popullin amerikan” gjatë zgjedhjeve të mesit të mandatit të vitit 2026 – një referencë për atë që ai e sheh si shpenzime të kota.
Deri javën e kaluar, Musk ishte një punonjës i posaçëm qeveritar në administratën e dytë Trump, duke ndihmuar në drejtimin e Departamentit të Efikasitetit të Qeverisë (DOGE) të sapokrijuar që nga inaugurimi i Trump-it në janar. Në atë rol këshillues, Musk ishte i ngarkuar me identifikimin dhe eliminimin e “kostos” në burokracinë federale.
Por përpjekjet e tij dhe të DOGE për të zvogëluar fuqinë punëtore federale, për të eliminuar kontratat dhe për të mbyllur agjencitë qeveritare i kanë bërë të dy objektivin e kritikave dhe padive të gjera. Kundërshtarët e kanë akuzuar Musk për përfshirje në konflikte interesi, duke përfshirë sulmin ndaj grupeve mbikëqyrëse si Byroja e Mbrojtjes Financiare të Konsumatorit.
Ligji federal në përgjithësi i ndalon punonjësit e posaçëm qeveritarë të shërbejnë më shumë se 130 ditë në vit, dhe Musk i dha fund mandatit të tij të trazuar në administratën Trump javën e kaluar me një lamtumirë në Zyrën Ovale.
Trump i dhuroi miliarderit një çelës dekorativ për Shtëpinë e Bardhë dhe e quajti punën e tij transformuese, duke i dhënë meritën Musk-ut për sjelljen e “një ndryshimi kolosal në mënyrat e vjetra të të bërit biznes në Uashington”.
Thashetheme për një përçarje në rritje midis Trump dhe Musk
Por në përgatitje për atë lamtumirë, Musk u shfaq në emisionin “Sunday Morning” të CBS, duke denoncuar propozimin e ri të buxhetit. Ai i përshkroi dispozitat e tij si kundër frymës së shkurtimeve të shpenzimeve të DOGE.
“Sinqerisht u zhgënjeva kur pashë një projektligj të madh shpenzimesh që rrit deficitin buxhetor, jo e zvogëlon atë, dhe minon punën që bën DOGE,” tha Musk për CBS.
“Mendoj se një projektligj mund të jetë i madh ose mund të jetë i bukur,” shtoi ai.
“Nuk e di nëse mund të jenë të dyja. Ky është vetëm mendimi im personal.”
Komentet nxitën thashethemet për një përçarje në zgjerim midis Trump dhe Musk, i cili ka qenë një nga donatorët dhe përfaqësuesit më të shquar të presidentit gjatë fushatës së tij për rizgjedhje në vitin 2024.
Pavarësisht kësaj, administrata Trump hodhi poshtë lajmet për tensione midis të dyve.
Zëdhënësja Karoline Leavitt, për shembull, ngriti supet kur u pyet për daljen e fundit të Musk.
“Shikoni, presidenti tashmë e di se cili është qëndrimi i Elon Musk për këtë projektligj. Kjo nuk e ndryshon mendjen e presidentit,” tha ajo.
“Ky është një ligj i shkëlqyer dhe i bukur, dhe ai(Trump) e mbron këtë.”
Megjithatë, Leavitt kritikoi ashpër senatorët republikanë që kundërshtuan projektligjin sepse “nuk i mblodhën faktet së bashku”.
Një nga këta senatorë është Rand Paul i Kentucky, i cili të martën shprehu mbështetje për kundërshtimin e Musk ndaj projektligjit.
“Pajtohem me Elon. Ne të dy kemi parë shpërdorimin e madh të shpenzimeve qeveritare dhe e dimë se një borxh tjetër prej pesë trilionë dollarësh është një gabim i madh,” shkroi Paul. “Ne mund dhe duhet të bëjmë më mirë.”
Megjithatë, Trump e sulmoi Paul në mediat sociale dhe mbrojti projektligjin e tij,.
“Rand voton JO për gjithçka, por kurrë nuk ka ndonjë ide praktike ose konstruktive. Idetë e tij janë në fakt të çmendura (humbëse!). Njerëzit e Kentucky-t nuk mund ta durojnë atë”, shkroi Trump. /tesheshi.com/
