“Nuk e di nëse kjo është Europa juaj, por sigurisht që nuk është e imja.” Këto janë fjalët e kryeministres Giorgia Meloni, e cila iu drejtua opozitës në sallë, duke përmendur Manifestin e Ventotene gjatë diskutimit në kuadër të Këshillit të BE-së. Meloni vuri në pikëpyetje interpretimin e tekstit nga ata që e thërrasin atë në debatet politike, duke i quajtur disa pasazhe “të frikshme”. Por çfarë është në të vërtetë Manifesti Ventotene dhe pse e citon Giorgia Meloni?
Manifesti Ventotene është një tekst i shkruar në vitin 1941 nga Altiero Spinelli dhe Ernesto Rossi, me kontributin e Eugenio Colorni, gjatë izolimit të tyre në ishullin Ventotene të imponuar nga regjimi fashist. Ai konsiderohet si tekst themelues i mendimit federalist evropian dhe një nga bazat ideologjike të integrimit evropian.
Përmbajtja kryesore
Manifesti propozon krijimin e një Evrope federale për të kapërcyer nacionalizmat që kishin çuar në luftërat botërore. Pikat kryesore të dokumentit janë:
- Kapërcimi i shtetit kombëtar: Autorët argumentojnë se shtetet kombëtare janë shkaku i luftërave dhe se vetëm një Evropë e bashkuar mund të garantojë paqen.
- Krijimi i një federate evropiane: propozohet një Union i shteteve evropiane me një qeveri mbikombëtare të aftë për të menaxhuar çështjet e përbashkëta ekonomike dhe politike.
- Demokracia dhe drejtësia sociale: dokumenti nënvizon rëndësinë e institucioneve demokratike dhe luftës kundër pabarazive ekonomike dhe sociale.
- Reformat ekonomike dhe sociale: shpresohet një sistem ekonomik i bazuar në bashkëpunim dhe jo në konkurrencë të shfrenuar ndërmjet shteteve.
Ndikimi historik
Pas Luftës së Dytë Botërore, Manifesti frymëzoi procesin e integrimit evropian, duke çuar në lindjen e organizatave të tilla si Lëvizja Federaliste Evropiane (EFM) dhe, më vonë, në Komunitetin Evropian dhe Bashkimin Evropian. Sot Manifesti Ventotene konsiderohet si një shtyllë e idealit evropian dhe shpesh citohet në debatet për të ardhmen e BE-së.
Fjalët e Melonit
Kryeministrja Giorgia Meloni përmendi Manifestin Ventotene në debatin në Dhomë për të kundërshtuar përdorimin që opozita i bën në debatin politik. Në fjalën e saj, ajo përzgjodhi disa pjesë të tekstit, duke vënë në pah referencat për “revolucionin socialist” dhe “diktaturën e partisë revolucionare”, për të vënë në dyshim idenë se Manifesti përfaqëson një referencë të padiskutueshme për Bashkimin Europian.
Prandaj, Meloni donte të nënvizonte atë që ajo e konsideron një kontradiktë: nga njëra anë, Manifesti shpesh evokohet si themeli i integrimit evropian; nga ana tjetër, ai përmban koncepte që, sipas kryeministres, do të ishte e vështirë të pajtoheshin me vizionin demokratik dhe liberal të Europës sot. Interpretimi i saj ngjalli reagime të forta në sallë, me protesta të opozitës dhe ndërhyrjen e kryetarit të dhomës për të thirrur njerëzit për rregull.
DEMOKRACIA PESHË E VDEKUR
“Manifesti i Ventotene u kujtua gjithashtu nga shumë pjesëmarrës në këtë sallë, tani shpresoj që të gjithë këta njerëz nuk e kanë lexuar kurrë Manifestin e Ventotene, sepse alternativa do të ishte sinqerisht e frikshme, por për të mirën e atyre që e shikojnë nga shtëpia dhe atyre që mund të mos e kenë lexuar kurrë, jam i lumtur të citoj fjalë për fjalë disa pasazhe të spikatura të Manifestit”. Këto tha Meloni, në pasazhin më të kontestuar të fjalimit të saj në Dhomë, në përgjigje të komunikimeve në funksion të Këshillit të BE-së. Meloni lexon mes trazirave: «Së pari: ‘revolucioni evropian për t’iu përgjigjur nevojave tona do të duhet të jetë socialist dhe deri në këtë pikë, në rregull’, bën shaka ajo. Dhe përsëri ‘Prona private duhet të hiqet, të kufizohet…'”. Meloni shton më tej, duke cituar më pas një pasazh të ri: “‘politika demokratike do të jetë një peshë e vdekur në krizën revolucionare’ dhe manifesti përfundon se ‘partia revolucionare nxjerr vizionin dhe sigurinë e asaj që duhet bërë, jo nga një përkushtim parandalues nga vullneti popullor i vetëdijes që është ende joekzistente në shoqëri’. “Nëpërmjet kësaj diktature të partisë formohet shteti i ri dhe rreth tij demokracia e re”, përfundon kryeministria në fjalën e saj kushtuar dokumentit të shkruar nga Altiero Spinelli, Ernesto Rossi dhe Eugenio Colorni në vitin 1941 gjatë periudhës së izolimit në ishullin Ventotene.
