Për shumë kohë shtëpia është idealizuar si një vend për t’u shkëputur, për të shpëtuar, e për t’u strehuar nga pjesa tjetër e botës: e sistemuar, ndërsa bota atje jashtë është kaotike; personale, ndërsa bota atje jashtë është përgjithësuese; private, aty ku bota është publike.
Ajo që kanë kuptuar skandinavët më mirë se të tjerët e që do ta shohim në rreshtat e mëposhtëm është mënyra sesi mund të ndjehemi si në shtëpi kur jemi në publik; dhe pse shtëpia nuk është një vend për t’u shkëputur nga bota sociale, por është pikëvështrimi nëpërmjet të cilit ne e shohim atë.
Shtëpia nuk është vetëm destinacioni ynë i mbërritjes në mbrëmje, por edhe origjina prej të cilës dalim në mëngjes. Në fund të këtyre rreshtave do të bindesh se është më e rëndësishme të mos shqetësohesh më shumë si të bësh një shtëpi sesa si të bësh veten të ndjehet si në shtëpi.
Esenca e shtëpisë, nënkuptojmë nga historia e Vitruviusit, nuk qëndron tek korridoret mermerta, as tek fasadat më të larta të kohës, por në diçka shumë më të thjeshtë: një grup njerëzish që ngrohin veten në një vend diku në mes të natyrës, duke qëndruar ulur rreth një zjarri, dhe duke folur me njëri tjetrin.
Italianët përdorin ende sot një fjalë speciale për shtëpinë: focolare. Kërko për origjinën e fjalës dhe do të gjesh se nga latinishtja kjo do të thotë: vatër.
“Shtëpia jonë”, shkruante Bachelard, “është universi ynë i parë, kozmosi i vërtetë në çdo kuptim të fjalës. Shtëpia në të cilën jemi lindur e rritur është e brendashkruar në ne si një tërësi sjelljesh organike”.
Shtëpia është pika jonë e origjinës, mitra e botës në të cilën ne rritemi.
Stili skandinav po fiton gjithnjë e më shumë tifozë, përfshirë njerëz që jetojnë jashtë pjesës veriperëndimore të Evropës. Është një mënyrë e të menduarit që përhapet jo vetëm në banesën tuaj, por edhe në stilin tuaj të veshjeve dhe qëndrimin që keni ndaj jetës në përgjithësi. Nuk është rastësi që Danimarka dhe Norvegjia janë në krye të listës së vendeve më të lumtura. Pra, nëse dikush e kupton lumturinë, atëherë janë padyshim skandinavët.
Ne kemi lexuar në lidhje me stilin e jetës skandinave dhe kemi gjetur se gjithçka që ka lidhje me lumturinë fillon nga shtëpia.
Brendësia: minimalizmi dhe funksionalitet
Parimet themelore të një ambienti të brendshëm të stilit skandinav janë thjeshtësia dhe komoditeti. Niki Brantmark, autori i blogut Shtëpia ime Skandinave, këshillon përzierjen e artikujve të brendshëm të cilësisë së mirë dhe moderne duke u dhënë përparësi materialeve natyrore.
Stili skandinav ka të bëjë me cilësinë, jo sasinë. Banorët e Norvegjisë, Danimarkës dhe Suedisë nuk përpiqen të zotërojnë shumë gjëra – është më mirë të kesh vetëm një kolltuk në një dhomë në vend të 2 ose 3, nëse është i rehatshëm, i fortë dhe do të zgjasë për shumë vite.
Mos u përpiqni të mbushni hapësirën e lirë me xhingla. Çdo detaj në dhomë duhet të jetë i dobishëm. Për shembull, mund të ketë një ndarje për ruajtjen e librave dhe llamba e dyshemesë mund të ketë një shportë për cadra. Mund të duket se pa një bandë gjërash të vogla dhoma do të duket e zbrazët dhe e zymtë, por kjo nuk është e vërtetë.
Skandinavët zakonisht përdorin bimë jeshile dhe batanije të buta si zbukurime, dhe ata mund të vendosin një ose 2 jastëkë me ngjyra në divan për të krijuar një theks të ngjyrave.
Një dhomë shpesh përdoret për disa qëllime, për shembull, një dhomë ndenjeje mund të jetë një dhomë ngrënie në të njëjtën kohë, kështu që skandinavët pëlqejnë të zonojnë hapësirën me ndihmën e dritës. Për ta zonuar vizualisht dhomën, mund të përdorni disa shtresa të ndryshme të burimeve të buta të dritës, si llambat e tavanit, llambat e dyshemesë, fijet e murit dhe, së fundi, llambat e vogla të tavolinës ose madje edhe qirinjtë.
Një pikë tjetër e rëndësishme është të mos harroni dritën natyrore. Suedezët duan sa më shumë që të jetë e mundur që drita të depërtojë në dhomë, kështu që nuk ka perde në dritare, ose nësa ke ato janë bërë prej pëlhure transparente. Perdet e zeza janë të përshtatshme vetëm për dhomën e gjumit. Falë kësaj qasje, apartamenti duket i gjerë dhe i ndritshëm pasdite, dhe falë ndriçimit të ngrohtë artificial, do të jetë komod në mbrëmje.
Veshjet: Gjëja e rëndësishme është prakticiteti.
Minimalizmi skandinav në rroba bazohet në të njëjtat parime si brendësia e shtëpisë – të cilat janë thjeshtësia, komoditeti dhe prakticiteti. Duke parë koleksionet e veshjeve të krijuara nga stilistët suedezë, ju menjëherë i kushtoni vëmendje prerjes lakonike, mungesës së asimetrisë dhe numrit të vogël të elementeve dekorative.
Veshjet e çdo banori të Norvegjisë ose Danimarkës sigurisht që do të përmbajnë rroba themelore si një T-shirt i thjeshtë, një këmishë klasike, një xhaketë lëkure dhe, natyrisht, një pallto. Palltot mund të vishen gjatë verës, por ato duhet të jenë të holla dhe të lehta. Skandinavët zgjedhin gjëra me ngjyra natyrale klasike ose të thjeshta.
Të gjithë elementët e një veshjet skandinave mund të kombinohen lehtësisht me njëra-tjetrën dhe është e mundur të krijoni disa pamje të ndryshme me vetëm një artikull veshjesh. Për shembull, një fustan i thjeshtë që mund të vishet si veçmas ashtu edhe si një tunikë e zgjatur, e kombinuar me pantallona të ngushta ose xhinse.
Dhe një daneze ose një grua suedeze rrallë do të blejë këpucë të bukura, por të parehatshme, sepse rehatia vlerësohet më e lartë se moda.
Në pjesën më të madhe të vitit, është e ftohtë në vendet skandinave, kështu që veshjet do të nënkuptojnë shtresat. Disa shtresa veshjesh mbajnë nxehtësinë më mirë se një, dhe ju mund të vishni me lehtësi një T-shirt, një këmishë të hollë, një triko të punuar me shtiza dhe një pallto në krye për shëtitjet e dimrit. Në mënyrë që të mos dukeni sikur i vishni të gjitha rrobat menjëherë, thjesht hidhni një vështrim se sa në mënyrë harmonikë e bëjnë skandinavët.
Pastrimi: Mos kini frikë të hidhni gjëra të panevojshme.
Libri i Margareta Magnusson, Arti i Butë i Pastrimit është shumë i popullarizuar në Suedi. Koncepti i saj sugjeron të mendoni për atë që ju do të lini pas: një shtëpi plot me gjëra të panevojshme, ose një hapësirë ku çdo detaj është i mbushur me kuptim dhe kujtime?
Udhëzuesi i Margareta është i përshtatshëm për të gjithë ata që duan të çlirojnë shtëpinë e tyre nga sende të panevojshme. Ky lloj pastrimi nuk ka të bëjë vetëm me pluhurin dhe vendosjen e gjërave në vendet e tyre, por ka të bëjë me rimendimin e mënyrës suaj të jetës.
Rekomandohet të filloni këtë pastrim me veshjet tuaja, sepse ndarja me rrobat do të jetë më e lehtë sesa me një lloj sendi, dhe me siguri do të gjeni rroba që nuk i vishni më në rafte. Magnusson këshillon të renditni të gjitha rrobat tuaja në 2 pirgje – në grumbullin e parë, vendosni rroba që vishni rregullisht dhe hiqni qafe gjithçka tjetër.
Gjërat që janë të dashura për ju, si vizatimet e fëmijëve, memorandumet dhe sendet e tjera që nuk mund ta imagjinoni t’i hedhin, duhet të ruhen në një vend. Ju mund të blini një kuti të veçantë për ta.
Pasi të keni përfunduar atë që është ndoshta pastrimi më i madh i jetës tuaj, Margareta Magnusson këshillon të shpërbleni veten. Por jo me blerjen e gjërave të reja në vend të të vjetrave – do të ishte më mirë të shkonit në kinema për të parë një film të mirë ose të organizoni një mbledhje të vogël me miqtë për darkë.
Në përgjithësi, suedezët përpiqen t’i përmbahen një stili jetese miqësor ndaj mjedisit dhe riciklojnë gjithçka që mundin. Mendoni për këtë kur dekompetoni banesën tuaj. Për shembull, gjërat në gjendje të mirë mund të dhurohen për bamirësi, dhe pjesa tjetër mund të shkojë në riciklim.
Materiale natyrore dhe ushqim i shëndetshëm
Skandinavët vlerësojnë me të vërtetë gjithçka që është e natyrshme, dhe kjo vlen jo vetëm për brendësinë e shtëpisë së tyre, por edhe për veshjet dhe ushqimin e tyre. Një familje skandinave ka dysheme druri në shtëpinë e tyre, një tavolinë lisi e bërë nga një dërrasë e tërë në dhomën e ngrënies, në veshjet e tyre mbizotërojnë liri, leshi dhe sendet prej lëkure, dhe ata më mirë do të konsumonin peshk dhe perime të pjekura për darkë sesa të porositnin pica. Nocioni popullor i hyges, apo lumturisë daneze, nuk është padyshim për porositjen e ushqimit të gatshëm, por për diçka shtëpiake, të gatuar me duart tuaja.
Në jetën e përditshme, ne përdorim shumë gjëra sintetike, për shembull, lëkure dhelpre në vend të lëkurës së vërtetë, tabela plastike për prerje në vend të atyre prej druri, dhe thika qeramike në vend të çelikut të shkallës së lartë. Nuk do të jetë e lehtë të ndryshoni rrënjësisht mënyrën tuaj të jetesës, por nëse vërtet dëshironi, mund të filloni me gjëra të vogla, për shembull, të ndryshoni gradualisht enët e gatimit të lira me enë gatimi me cilësi të lartë që do të zgjasin më shumë.
Mënyra e jetesës: Shijoni gjërat e thjeshta.
Në Skandinavi, ekzistojnë disa koncepte, dhe secili prej tyre i referohet një lloji të caktuar jetese. Ju keni dëgjuar ndoshta për lagomën ose një të keqe, dhe danezët dolën me një filozofi të jetës të quajtur “lykke”. Ekziston një ndryshim midis të gjitha këtyre, por në të njëjtën kohë, ato kanë shumë të përbashkëta. Në cilindo nga këto koncepte, do të gjeni të njëjtin mesazh – duhet të jeni në gjendje të shijoni gjërat e thjeshta.
Një mbrëmje me të dashurit, disa orë vetëm me një libër të mirë, një filxhan me çokollatë të nxehtë pas një shëtitje në dimrin e ftohtë, ose era e freskisë pas shiut – thjesht duhet të gjeni diçka që ju sjell gëzim.
Për t’u afruar me stilin e jetës skandinave, rrethoni veten me rehati, kudo që të jeni. Çdo vend ku kaloni shumë kohë, si tavolina apo zyra juaj, duhet të jetë një vend ku mund të kaloni këndshëm kohën. Sillni bimë, pintoni dhe kornizoni fotografi të bukura dhe pastroni hapësirën e punës.
Dhe ja çfarë mendojnë vetë skandinavët për stilin e jetës së tyre:
Hygge është ajo që ndjeni kur kaloni një kohë të mirë me familjen, miqtë, partnerin, ose thjesht me veten tuaj. Kjo nuk është në të vërtetë një send apo një aktivitet i caktuar. Është thjesht një ndjenjë kur pushoni në divanin tuaj, lexoni një libër ose thjesht uleni pranë zjarrit. © Thomas Hansen / Quora
“Lagom” do të thotë “mjaft”. Kjo është një fjalë e çuditshme, dhe suedezët shpesh e përdorin atë kur flasin për sasinë e duhur dhe të moderuar të diçkaje. Një person mund të thotë që ka kafe lagom për të pirë, ose se ka ngrënë biskota lagom. Por nuk do të thotë që ju jeni të tejngopu, sepse lagom ka të bëjë me moderimin e gjithçkaje. © Leo Ryberg / Quora
Bilanci është gjëja më e rëndësishme. Skandinavëve nuk u pëlqen të jetojnë me tepri. Ata nuk e pëlqejnë pasurinë ekstreme ose varfërinë ekstreme. Ata i duan gjërat ashtu siç duhet: jo shumë të mëdha, as shumë të vogla. Jo shumë nxehtë, as shumë ftohtë. © Erik Engheim / Quora
Ky është vetëm një ritual danez – ne shijojmë kënaqësi të thjeshta jetësore si miqtë tanë, familjen, të gjitha ndjenjat e mira dhe të këndshme, dritën e ngrohtë në një shtëpi … © Arnis Prokopovics / Quora
/shkollaesuksesit.com
