Korpusi elitar i Gardës Revolucionare të Iranit (IGRC) nisi një sulm me dron ndaj objektivave në Izrael të shtunën, njoftoi televizioni iranian në gjuhën angleze, duke cituar burime vendase.
Një komandant i lartë i Forcave Quds, Mohammad Reza Zahedi, u vra në një sulm ajror mbi objektet diplomatike iraniane në kryeqytetin sirian të Damaskut më 1 prill, për të cilin Irani fajësoi Izraelin, duke bërë që Udhëheqësi Suprem i Iranit Ayatollah Ali Khamenei të zotohej për hakmarrje.
Më poshtë janë pyetje dhe përgjigje në lidhje me IRGC-në, forcën ushtarake dominuese të Iranit që ka krahun e vet të ushtrisë, marinës, forcave ajrore dhe inteligjencës.
Çfarë është Garda Revolucionare iraniane?
Garda u krijua menjëherë pas Revolucionit të vitit 1979 për të mbrojtur sistemin qeverisës klerik shiit dhe për të ofruar një kundërpeshë ndaj forcave të armatosura të rregullta.
Garda është përgjegjëse ndaj Udhëheqësit Suprem Ayatollah Ali Khamenei. IRGC ka rreth 125,000 trupa në njësi tokësore, detare dhe ajrore. Ai gjithashtu komandon milicinë fetare Basij, një njësi paraushtarake vullnetare besnike ndaj institucionit klerik që përdoret shpesh për të shtypur protestat antiqeveritare.
Basij organizoi sulme ndaj trupave irakiane gjatë luftës së viteve 1980. Në kohë paqeje, ata zbatojnë ligjin shiit islamik iranian. Analistët thonë se vullnetarët e Basias mund të jenë në miliona.
Forca Quds është dega jashtë shtetit e IRGC-së, e cila ka një ndikim të fortë në grupet e saj aleate në të gjithë Lindjen e Mesme, nga Libani në Irak, Jemen dhe Siri. Anëtarët e saj luftuan në mbështetje të presidentit Bashar al-Assad në luftën civile siriane dhe kanë mbështetur forcat irakiane të sigurisë në luftën e tyre kundër militantëve të Shtetit Islamik në vitet e fundit.
Komandanti i tyre i përgjithshëm, gjeneralmajor Qassem Soleimani, u vra në një sulm me dron amerikan në Irak në vitin 2020, duke ngjallur frikën e një konflikti më të madh.
IRGC, e cila është cilësuar një grup terrorist nga SHBA, ka vite që ka kërkuar të formësojë Lindjen e Mesme në përputhje me interesat e Iranit. Në vitin 1982, ai themeloi lëvizjen politike shiite Hezbollah të armatosur deri në dhëmbë në Liban si një mjet për të eksportuar revolucionin e Iranit dhe për të luftuar forcat izraelite që pushtuan Libanin atë vit.
Hezbollahu është tani një forcë e madhe ushtarake që luan një rol në konfliktet rajonale.
Cilat janë aftësitë ushtarake të IRGC-së?
IRGC mbikëqyr programin e raketave balistike të Iranit, të cilat ekspertët e konsiderojnë më të madhin në Lindjen e Mesme.
Garda ka përdorur raketa për të sulmuar grupet sunite në Siri dhe grupet opozitare kurde iraniane në Irakun verior. Shtetet e Bashkuara, fuqitë evropiane dhe Arabia Saudite kanë fajësuar Iranin për sulmin me raketa dhe dron të vitit 2019 që çaktivizoi rafinerinë më të madhe në botë të naftës në Arabinë Saudite, megjithëse Irani ka mohuar çdo përfshirje.
Ish-presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka veçuar programin raketor të Iranit si një nga pikat që nuk janë adresuar në marrëveshjen e tij bërthamore të vitit 2015 me fuqitë botërore dhe e ka përmendur atë si një arsye për t’u tërhequr nga marrëveshja në vitin 2018.
Garda kanë pajisje dhe aftësi të gjera luftarake konvencionale, siç dëshmohet nga përfshirja e tyre në konfliktet në Siri dhe Irak.
Cili është pozicioni i IRGC-së në sistemin politik iranian?
Ish-oficerët e Gardës Revolucionare mbajnë poste kyçe në institucionin iranian, nga qeveria në parlament. Shumica e kabinetit të Presidentit Ebrahim Raisi përbëhet nga ish-oficerë të IRGC-së.
Mandati i IRGC-së për të mbrojtur vlerat revolucionare e shtyu atë të shprehej kur mendonte se sistemi ishte nën kërcënim.
Cilat janë interesat e biznesit të Gardës?
Pas luftës me Irakun në vitet 1980, IRGC u përfshi shumë në rindërtimin e Iranit. Që atëherë, ai ka zgjeruar interesat e tij ekonomike për të përfshirë një rrjet të gjerë ndërmarrjesh miliarda dollarësh, nga ndërtimi dhe telekomunikacioni tek projektet e naftës dhe gazit.
