Alergjitë ndodhin kur sistemi juaj imunitar reagon tepër ndaj substancave të quajtura alergjenë. Alergjenët e zakonshëm që mund të shkaktojnë reaksione alergjike përfshijnë polenin, qimet e kafshëve shtëpiake dhe helmin e bletëve. Njerëzit gjithashtu kanë alergji ndaj ushqimeve dhe ilaçeve të caktuara.
Shenjat dhe simptomat e alergjive
Simptomat e alergjisë ndryshojnë në varësi të llojit të alergjenit.
Riniti alergjik (i njohur zakonisht si ethe bari), për shembull, shoqërohet me simptomat e mëposhtme:
- Teshtima
- Hundë që rrjedh
- Kongjestion
- Kruarje të syve, hundës dhe fytit
- Sy që lotojnë
Një reaksion alergjik ndaj ushqimit mund të ndajë disa nga simptomat e mësipërme, por mund të shkaktojë edhe:
Diarre, të përziera dhe të vjella
Urtikarie, ekzemë ose kruajtje në lëkurë
Anafilaksia, në të cilën ngushtimi i rrugëve të frymëmarrjes e bën të vështirë ose edhe të pamundur frymëmarrjen
Një alergji e lëkurës ose një pickim insektesh mund të shkaktojë sa vijon:
- Skuqje
- Ënjtje
- Dhimbje
- Kruarje
Simptomat e një alergjie ndaj ilaçeve mund të përfshijnë:
- Marramendje
- Të vjella
- Ënjtje e fytyrës ose fytit
Shkaqet dhe faktorët e rrezikut të alergjive
Rreziku juaj për të zhvilluar alergji është më i lartë nëse:
- Keni astmë
- Keni një histori familjare të astmës ose alergjive
- Jeni nën 18 vjeç
Fëmijët ndonjëherë i tejkalojnë alergjitë teksa rriten. Gjithashtu, nuk është e pazakontë që alergjitë të zhduken dhe pastaj të rikthehen vite më vonë.
Mund të keni më shumë se një alergji. Fëmijët me alergji ushqimore, për shembull, kanë deri në katër herë më shumë gjasa të kenë gjendje të tjera alergjike, përfshirë astmën, sesa ata pa alergji ushqimore.
Më shumë se 100 gjene shoqërohen me alergji, megjithëse vetëm një ose dy gjene ndikojnë në çdo popullatë të caktuar. Disa nga këto gjene ndikojnë në përgjigjen imune; të tjerët ndikojnë në funksionin e mushkërive dhe të rrugëve të frymëmarrjes.
Alergjitë sezonale
Disa alergji mund të shfaqen në çdo kohë të vitit. Alergjitë sezonale, nga ana tjetër, ndodhin në kohë të vitit kur lloje të caktuara të alergjenëve të jashtëm janë mbizotëruese.
Dhe rreth dy të tretat e njerëzve me alergji sezonale në të vërtetë kanë alergji gjatë gjithë vitit ose të vazhdueshme.
Alergjitë sezonale shkaktohen më shpesh nga myku i jashtëm dhe poleni nga pemët, barërat e këqija, siç është ambrosia. Reaksioni alergjik ndodh gjatë javëve ose muajve kur bima pjalmon.
Shkaktarët e alergjive mund të ndryshojnë në varësi të vendndodhjes gjeografike dhe klimës, por zhvendosja për të shmangur alergjitë sezonale në përgjithësi nuk ndihmon. Poleni dhe sporet e mykut udhëtojnë në distanca të mëdha dhe njerëzit me alergji shpesh zhvillojnë ndjeshmëri ndaj alergjenëve të tjerë në një vendndodhje tjetër.
Faktorët mjedisorë, siç janë ndotja dhe ndryshimet klimatike të shoqëruara me rritjen e temperaturave, mund të kontribuojnë në rritjen e alergjive. Ndryshimet në kohëzgjatjen dhe intensitetin e sezonit të polenit dhe mykut nënkuptojnë se më shumë njerëz janë të ekspozuar ndaj alergjenëve për periudha më të gjata kohore. “Kjo është një periudhë më e gjatë kohore që sytë, hunda dhe fyti juaj të bëhen simptomatikë si rezultat”, thotë Bassett.
Në një anketë të vitit 2015 me alergologë, 63 përqind e të anketuarve mendonin se ndryshimi i klimës po shkaktonte një rritje të simptomave alergjike tek pacientët e tyre.
Si diagnostikohen alergjitë?
Hapi i parë në diagnostikimin e alergjive është një vlerësim nga mjeku juaj për të shqyrtuar simptomat dhe historinë tuaj mjekësore dhe për të përjashtuar probleme të tjera të mundshme mjekësore. Ju mund ta ndihmoni mjekun tuaj të bëjë një diagnozë të saktë duke mbajtur një regjistër të simptomave tuaja, duke përfshirë kur filluan dhe çfarë i shkaktoi ato.
Nëse dyshohet për alergji, mjeku juaj mund të urdhërojë teste. Këto përfshijnë teste të lëkurës dhe të gjakut. Mjeku juaj mund të kryejë gjithashtu një test të funksionit të mushkërive ose një radiografi të mushkërive ose sinuseve tuaja./shendeti.com.al
