Gjalpi i kikirikut është bërë nga kikirikë të bluar, të pjekur në të thatë. Edhe pse shpesh konsiderohen si arrore, kikirikët (Arachis hypogaea) janë bishtajore dhe, për rrjedhojë, lidhen me fasulet dhe thjerrëzat.
Kikirikët janë farat e ngrënshme të bimës, të rritura gjerësisht në tropik dhe subtropik dhe janë burim i karbohidrateve, fibrave, proteinave dhe yndyrave.
Gjalpi i bajames bëhet duke bluar bajamet, të papërpunuara ose të pjekura, në një përhapje ose pastë. Edhe pse quhen arrë, bajamet janë në fakt fara sesa një arrë e vërtetë. Bajamet janë një burim i karbohidrateve, fibrave, proteinave dhe yndyrave.
Si gjalpi i kikirikut ashtu edhe gjalpi i bajames mund të bëhen vetëm nga kikirikë ose bajame, pra jo të përmbajnë përbërës shtesë ose të bëhen në formate të lëmuara ose krokante.
Gjalpi i bajames kundër gjalpit të kikirikut:
Krahasimi i të ushqyerit
Nga pikëpamja ushqimore, si gjalpi i bajames ashtu edhe ai i kikirikut janë burim kalorish, karbohidratesh, proteinash, yndyrash dhe fibrash. Këtu është një krahasim i 2 lugë gjelle (32 gram) gjalpë bajame kundrejt gjalpit të kikirikut.
Vlerat ushqyese per 2 lugë gjelle (32 gr) GJALPE BAJAME DHE GJALPE KIKIRIKU
Kalori 202 kalori 200 kalori
Proteina 4.8 gram 10.0 gram
Yndyrë 19,0 gram 16,0 gram
Karbohidrate 6.8 gram 6.0 gram
Fibra 1.2 gram 2.0 gram
Sheqeri 0,0 gram 2,0 gram
Të gjitha të dhënat ushqyese bazohen në gjalpë bajamesh natyrale, të pakripur dhe gjalpë kikiriku natyral, të pakripur.
KALORITE: Një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë bajamesh natyrale përmban 202 kalori, ndërsa një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë kikiriku natyral përmban 200 kalori.
PROTEINA: Meqenëse kikirikët janë bishtajore dhe bajamet janë arrë (farë), gjalpi i kikirikut përmban pak më shumë proteina se gjalpi i bajames. Një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë bajamesh natyrale përmban 4,8 gram proteina, ndërsa 2 lugë gjelle gjalpë kikiriku natyral përmban 10,0 gram proteina, duke e bërë gjalpin e kikirikut fitues.
YNDYRA: Duke qenë se arrat përmbajnë më shumë yndyrna natyrale sesa bishtajoret, gjalpi i bajames përmban pak më shumë yndyrë se gjalpi i kikirikut. Një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë bajamesh natyrale përmban 19.0 gram yndyrë, ndërsa një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë kikiriku natyral përmban 16.0 gram yndyrë.
KARBOHIDRATET: Gjalpi i bajames dhe kikiriku janë shumë të ngjashëm për sa i përket përmbajtjes së karbohidrateve; 2 lugë gjalpë bajamesh përmbajnë 6,8 gram karbohidrate, ndërsa 2 lugë gjalpë kikiriku përmbajnë 6,0 gram karbohidrate.
FIBRA: Edhe pse të gjitha arrat dhe farat përmbajnë fibra, bishtajoret përmbajnë më shumë, kështu që gjalpi i kikirikut përmban më shumë fibra se gjalpi i bajameve. Një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë bajamesh natyrale përmban 1,2 gram fibra, ndërsa një shërbim me 2 lugë gjelle gjalpë kikiriku natyral përmban 2,0 gram fibra.
SHEQER: Ndërsa gjalpi i kikirikut përmban pak më shumë sheqer se gjalpi i bajames, sheqeri gjendet natyrshëm në kikirikë, duke qenë se ato janë bishtajore dhe ndryshimi është minimal. Një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë bajamesh natyrale përmban 0,0 gram sheqer, ndërsa një porcion me 2 lugë gjelle gjalpë kikiriku natyral përmban 2,0 gram sheqer.
VITAMINAT DHE MINERALET: Si gjalpi i bajames ashtu edhe ai i kikirikut janë burim vitaminash dhe mineralesh, megjithatë, ka dallime midis të dyjave. Ndërsa gjalpi i kikirikut ka më shumë vitamina B, gjalpi i bajames përmban më shumë vitaminë E, magnez, kalcium dhe hekur, duke e bërë gjalpin e bajames një burim më të pasur të mikronutrientëve në përgjithësi.
Përveç vlerës ushqyese, një tjetër faktor shumë i rëndësishëm për t’u marrë parasysh janë përbërësit e përdorur në prodhimin e gjalpit të bajameve dhe të gjalpit të kikirikut. Megjithëse shumë versione natyrale të gjalpit të bajameve dhe gjalpit të kikirikut janë bërë vetëm nga bajame dhe kikirikë (sipas krahasimit ushqyes të mësipërm), ky nuk është rasti me të gjitha markat.
Alergjitë
Të dy bajamet dhe kikirikët janë alergjenë të zakonshëm. Kikirikët janë bishtajore dhe janë një nga ushqimet më alergjike në bote dhe, ndërkohë që janë më pak të zakonshme, alergjitë ndaj bajameve dhe arrave të pemëve po bëhen gjithnjë e më të përhapura. Nëse keni alergji ose jeni të predispozuar ndaj problemeve shëndetësore të zorrëve dhe intolerancës ushqimore, ky mund të jetë një faktor për t’u marrë parasysh, nëse jo, gjalpi i bajames dhe i kikirikut janë një zgjedhje e shkëlqyer.
Pra, a është gjalpi i bajames më i shëndetshëm se gjalpi i kikirikut?
Dallimet midis gjalpit të bajameve dhe gjalpit të kikirikut janë minimale. Ndërsa gjalpi i kikirikut përmban pak më shumë proteina dhe më shumë fibra, gjalpi i bajames përmban më pak sheqer dhe më shumë lëndë ushqyese, dhe të dyja përmbajnë një sasi shumë të ngjashme të kalorive, karbohidrateve dhe yndyrave.
Në fund të fundit
Gjalpi i bajames dhe i kikirikut kanë profile ushqyese shumë të ngjashme dhe të dyja mund të përfshihen në një dietë të shëndetshme. Opsioni më i mirë do të ndryshojë nga një person në tjetrin bazuar në preferencat personale, qëllimet ushqyese dhe alergjitë. Pavarësisht nga opsioni që zgjidhni, sigurohuni që të lexoni përbërësit dhe të zgjidhni versionet e bëra vetëm nga bajame, kikirikë dhe/ose kripë sa herë që është e mundur.
/shkollaeshendetit.com