Gripi i shpendëve nuk është i ri, por po merr shumë vëmendje tani dhe njerëzit po bëjnë pyetje: A do të ndikojë tek unë? Si e marrin njerëzit atë? Sa serioz është?
Sëmundja që shfaros shpendët, është evidentuar që prej muajit shtator në 10 vendndodhje të qyteteve të ndryshme. Rasti i parë i gripit të shpendëve në Shqipëri, u shfaq tek pulat e oborrit në Kashar të Tiranës, e më tej u shtri edhe në pulari.
Drejtori i AKVMB, Sulejman Kulloli u ka bërë thirrje fermerëve të rrisin masat e biosigurisë në mënyrë që të bëjnë të mundur parandalimin e kësaj sëmundje.
Ashtu si viruset njerëzore si gripi dhe COVID-19 ndryshojnë me kalimin e kohës, po ashtu ndryshon edhe gripi i shpendëve. Versioni aktual i H5N1 po përhapet shumë, duke ngordhur miliona zogj dhe duke infektuar mijëra lopë qumështore. Njerëzit që punojnë me pula dhe zogj, dhe së fundmi punonjësit e fermave të qumështit, janë prekur nga gripi i shpendëve. Megjithatë, deri më tani, gripi i shpendëve nuk po përhapet nga një person te tjetri. Por agjencitë e shëndetit publik dhe shkencëtarët po përgatiten për këtë.
Përhapja e lartë e gripit të shpendëve në Shtetet e Bashkuara është shqetësuese, tha Mary Hayden, MD, drejtore e sëmundjeve infektive dhe profesori i mjekësisë së brendshme James R. Loëenstine.
“Sa më shumë infeksion të ketë, aq më shumë gjasa që organizmat do të pësojnë mutacion dhe aq më e madhe do të jetë mundësia që ata të ndryshojnë në një formë që do të infektonte njerëzit dhe do të përhapej nga personi në person.”
Shumica e njerëzve që janë infektuar me gripin e shpendëve kanë përjetuar simptoma të lehta, megjithëse disa raste kanë qenë më serioze.
Çfarë mund të bëni?
-Mos pini qumësht të papërpunuar. Ai mund të bartë baktere dhe viruse, duke përfshirë gripin e shpendëve.
-Mbani kafshët shtëpiake larg nga të gjitha kafshët e egra, veçanërisht kafshët e ngordhura. Rosat, patat dhe shpendët e tjerë të ujit janë bartësit më të mëdhenj të H5N1. Nëse hasni një zog ose kafshë të ngordhur, mos e prekni.
-Mbani macet brenda dhe mbajini qentë larg kafshëve të ngordhura ose zonave të kontaminuara.
-Gatuani vezët tuaja. Rreziku i gripit të shpendëve nga vezët është i ulët, raporton FDA. Por vezët e papërpunuara dhe të verdhat e vezëve të paziera ose të papërpunuara mund të bartin viruse dhe baktere, si salmonela, të cilat mund të shkaktojnë helmim nga ushqimi.
Simptomat dhe ekspozimi
Sipas CDC, kafshët e sëmura lëshojnë virusin H5N1 përmes pështymës, mukusit dhe feçeve të tyre. Lopët që janë të infektuara me gripin e shpendëve derdhin H5N1 në qumështin e tyre. Njerëzit e ekspozuar ndaj kafshëve të sëmura mund të thithin virusin nga hunda ose goja.
Simptomat tipike te njerëzit më së shpeshti përfshijnë skuqjen dhe acarimin e syve dhe mund të përfshijnë ethe ose ndjenjën e etheve, kollë, dhimbje të fytit, rrufë, dhimbje muskujsh ose trupi, dhimbje koke dhe lodhje./shendeti.com.al
