Imagjinoni që rutina juaj e përditshme të varet plotësisht nga një aplikacion.
Ky ka qenë realiteti për miliona njerëz në Kinë që nga mesi i krizës së koronavirusit dhe do vazhdojë të jetë derisa situata me koronavirusin të jetë plotësisht e sigurt.
Duke u mbështetur në teknologjinë celulare dhe të dhënat e duhura, qeveria kineze ka përdorur një sistem “kodi shëndetësor” të bazuar në ngjyra për të kontrolluar lëvizjet e njerëzve dhe për të frenuar përhapjen e koronavirusit. Kodet e përgjigjes së shpejtë të krijuara automatikisht, të shkurtuara zakonisht me kodet QR, u caktohen qytetarëve si një tregues i gjendjes së tyre shëndetësore.
Pas Kinës, qeveritë e tjera kanë përdorur gjithashtu teknologji të ngjashme për të luftuar virusin. Singapori muajin e kaluar lëshoi një aplikacion smartphone për gjetjen e kontaktit, i cili do t’u lejonte autoriteteve të identifikojnë njerëzit që kanë qenë të ekspozuar ndaj pacientëve Covid-19. Qeveria japoneze po shqyrton miratimin e një aplikacioni të ngjashëm. Moska ka prezantuar gjithashtu një sistem të kodit QR për të gjurmuar lëvizjet dhe për të zbatuar izolimin.
Si punon?
Qeveria kineze ka përdorur ndihmën e dy gjigandëve të internetit në vend – Alibaba ( BABA ) dhe Tencent ( TCEHY ) – për të vendosur sistemet e kodit shëndetësor në aplikacionet e tyre.
Hangzhou, një qytet bregdetar në provincën Zhejiang lindore ku është i vendosur Alibaba, ishte ndër qytetet e para që përdori kodet shëndetësore për të vendosur se cilët qytetarë duhet të jenë në karantinë. Sistemi u lëshua në 11 shkurt nga Alipay.
Për të marrë një kod shëndetësor, qytetarët duhet të plotësojnë informacionin e tyre personal duke përfshirë emrin e tyre, numrin e identitetit kombëtar ose numrin e pasaportës, dhe numrin e telefonit në një faqe regjistri. Atëherë u kërkohet të raportojnë historinë e udhëtimit dhe nëse ata kanë pasur kontakt me ndonjë pacient të konfirmuar ose të dyshuar Covid-19 në 14 ditët e fundit. Ata gjithashtu duhet të plotësojnë disa të dhëna për çdo simptomë që mund të kenë: ethe, lodhje, kollë e thatë, dhembje në fyt ose diarre.
Pas verifikimit të informacionit nga autoritetet, secilit përdorues do t’i caktohet një kod QR në të kuqe, të verdhë ose jeshile.
Përdoruesit me një kod të kuq duhet të qëndrojnë në karantinë qeveritare ose të vetë-karantinohen për 14 ditë, përdoruesit me një kod të verdhë do të karantinohen për shtatë ditë, ndërsa përdoruesit me një kod jeshil mund të lëvizin nëpër qytet lirisht, sipas një deklarate të lëshuar nga autoritetet Hangzhou.
Cilat janë problemet?
Ashtu si me të gjitha produktet e teknologjisë, aplikacioni i shëndetit nuk është i përsosur – mund të bëjë gabime dhe t’i caktojë përdoruesit kodin e gabuar të ngjyrave dhe t’i dërgojë njerëzit e gabuar në karantinë.
Në Hangzhou, qyteti ku u përdorën për herë të parë kodet shëndetësore të Alipay, disa banorë janë ankuar në mediat sociale se u është dhënë kodi i kuq për arsyen e gabuar.
Ndërsa kinezët kanë rifilluar udhëtimet një problem tjetër është shfaqur: jo të gjitha qytetet dhe provincat i njohin kodet shëndetësore të njëri-tjetrit.
Megjithëse kodet QR vijnë të gjitha në të njëjtat ngjyra dhe janë zhvilluar nga të njëjtat kompani, ato bazohen në bazat e të dhënave të ndryshme Covid-19 të ngritura nga autoritetet lokale.
Një banor i Hubei, i mbiquajtur Yuan, i cili u kthye në provincën Guizhou për të punuar në fund të marsit pas heqjes së bllokimit, tha për Legal Daily se ai duhej t’i nënshtrohej edhe 14 ditëve të tjera të karantinës në Guizhou, edhe pse ai kishte një kod të gjelbër shëndetësor nga Hubei pas një karantine 14-ditore atje. Guizhou nuk njeh kodet shëndetësore të Hubei, tha gazeta.
Ekzistojnë gjithashtu shqetësime për privatësinë. Kodet shëndetësore mbështeten në grupe të të dhënave që autoritetet kanë mbledhur nga individët – përfshirë informacionin e tyre personal, vendndodhjen, historinë e udhëtimit, kontaktet e fundit dhe gjendjen shëndetësore.
Në Hangzhou, ku kodet QR u vendosën për herë të parë, qeveria njoftoi më 21 mars se banorët nuk u kërkohet më që të tregojnë kodet e tyre shëndetësore në vendet publike, siç janë stacionet e metrosë, qendrat dhe hotelet.
Por në shumë vende të tjera, të tilla si Pekini dhe Shanghai, kodet ende vendosin se ku njerëzit mund dhe nuk mund të shkojnë në jetën e tyre të përditshme.
