Mëlçia prodhon natyrshëm të gjithë kolesterolin që nevojitet. Megjithatë, disa gjendje shëndetësore dhe sjellje mund ta rrisin atë.
Kolesteroli i lartë në gjak mund të përbëjë një rrezik për shëndetin tuaj. Ai rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe goditjes në tru.
Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), kolesteroli i lartë në gjak konsiderohet të jetë 200 miligramë për decilitër (mg/dL) ose më shumë. Një nivel i shëndetshëm kolesteroli është më pak se 200 mg/dL.
Ja cilët janë disa nga faktorët që mund të shkaktojnë rritjen e shpejtë të kolesterolit
Konsum i lartë i kafesë
Për shkak të përmbajtës së kaefinës, kafeja shpesh shoqërohet me rritje të shpejta të tensionit të gjakut. Por gjithashtu mund të rrisë edhe nivelet e kolesterolit në gjak.
Një studim i vitit 2023 zbuloi një lidhje midis pirjes së 4 filxhanëve kafe në ditë dhe rritjes së kolesterolit total dhe kolesterolit LDL (i njohur si kolesteroli i keq) . Për të minimizuar rrezikun e kolesterolit të lartë nga kafeja, merrni në konsideratë kufizimin e pijeve që përmbajnë kafeinë.
Stresi psikologjik
Stresi dhe nivelet e kolesterolit janë gjithashtu të lidhura.
Stresi psikologjik mund të rrisë rrezikun e të pasurit nivele të larta të LDL-së dhe kolesterolit total. Kjo mund të jetë për shkak të hormonit kortizol, i cili rritet ndjeshëm gjatë kohës së stresit. Nivelet e larta të kortizolit kanë një efekt në rritjen e kolesterolit në trup, sipas një studimi.
Për të zvogëluar rrezikun e kolesterolit të lartë të shkaktuar nga stresi, mund të provoni teknika të menaxhimit të stresit, të tilla si ushtrimet fizike, meditimi dhe ushtrimet e frymëmarrjes.
Pirja e duhanit
Pirja e duhanit është një tjetër shkak i mundshëm i rritjes së niveleve të kolesterolit. Kjo për shkak të nikotinës, e cila zvogëlon sasinë e kolesterolit HDL (të mirë) në gjak. Mënyra më e mirë për të zvogëluar rrezikun e kolesterolit të lartë të shkaktuar nga pirja e duhanit është të shmangni ose të lini duhanin .
Medikamente
Disa ilaçe, të cilat merren me recete, mund të ketë një efekt në rritjen e kolesterolit në trup. Ato rrisin nivelet e kolesterolit në gjak duke ndryshuar metabolizmin e lipideve. Disa barna, siç janë antipsikotikët, gjithashtu mund të rrisin kolesterolin duke nxitur shtimin në peshë.
Për të parandaluar një rritje të kolesterolit për shkak të ilaçeve, është mirë të konsultoheni me një mjek. Ata mund të përcaktojnë rrezikun tuaj dhe, nëse është e nevojshme, të ndryshojnë ilaçin ose dozën tuaj.
Shtatzënia
Gjatë shtatzënisë, është e natyrshme që kolesteroli në gjak të rritet me 30% deri në 40%. Kjo për shkak se kolesteroli është thelbësor për rritjen dhe zhvillimin e shëndetshëm të fetusit.
Nivelet e larta të kolesterolit gjatë shtatzënisë lidhen me rritjen e niveleve të:
· estrogjen dhe progesteron
· laktogjen placentar
· rezistencë ndaj insulinës
Mjeku mund të ndihmojë në menaxhimin e gjendjes duke sugjeruar ndryshime në dietë dhe duke përshkruar ilaçe për uljen e lipideve.
Humbje e shpejtë në peshë
Një tjetër shkak i mundshëm i një rritjeje të përkohshme të kolesterolit është humbja e shpejtë e peshës. Në një studim të vogël të vitit 2019, tre të rritur humbën shpejt peshë duke ndjekur dieta shumë të ulëta në kalori. Në të tre rastet, kolesteroli i tyre LDL u rrit përkohësisht përpara se të binte në nivele normale. Sipas studiuesve, kjo mund të lidhet me ndryshimet në metabolizëm.
Njerëzit që ndjekin dietën ketogjenike për të humbur peshë shpejt mund të përjetojnë gjithashtu rritje të niveleve të kolesterolit.
Nëse jeni të interesuar të humbni peshë, sigurohuni që të punoni me një profesionist të kujdesit shëndetësor. Ata mund t’ju ndihmojnë të humbni peshë në mënyrë të sigurt, duke ofruar udhëzime për efektet anësore që lidhen me shëndetin, siç janë rritjet e papritura të kolesterolit./Shendeti.com.al/ Burimi: HealthLine
