Konfindustria ka hartuar 11 kërkesa për menaxhimin e situatës në vend, teksa në ditët e fundit ëhstë rritur ndjeshëm çmimi i karburantit.
Letra me 11 kërkesat i është dërguar kryeministrit Edi Rama.
Konfindustria shpreh me shqetësim se pasojat e rënda të krizës ekonomike të prodhuar nga rritja e pakontrolluar e cmimeve të karburanteve, energjisë dhe drithërave në mirëqënien e qytetarëve shqiptarë, që rrezikon të cojë në shtim të papunësisë, valë të reja të emigracionit dhe deri në mundësi të prishjes së rendit kushtetues dhe shoqëror të vendit
Kërkesat e Konfindustrisë:
Lënda:Kërkesa për përballimin e krizës së karburanteve dhe energjisë dhe pasojave në
ekonominë kombëtare
Drejtuar: Z. Edi Rama Kryeministër i Shqipërisë
Për dijeni: Z. Ilir Meta President i Republikës
Për dijeni: Znj. Lindita Nikolla Kryetare e Kuvendit të Shqipërisë
I nderuar Z. Kryeministër!
Në emer të Konfindustrisë ( ëëë.konfindustria.al) duke vlerësuar me shqetësim të thellë:
– Pasojat shkatërruese afatgjata të krizës së cmimeve të karburanteve dhe energjisë elektrike mbi
biznesin, industritë, prodhimin vendor dhe ekonominë kombëtare,
– Pasojat e rënda të krizës ekonomike të prodhuar nga rritja e pakontrolluar e cmimeve të karburanteve,
energjisë dhe drithërave në mirëqënien e qytetarëve shqiptarë, që rrezikon të cojë në shtim të
papunësisë, valë të reja të emigracionit dhe deri në mundësi të prishjes së rendit kushtetues dhe
shoqëror të vendit,
– Dështimin e plotë të politikave ekonomike, fiskale dhe financiare të deritashme, që fatkeqësisht kanë
zhdukur prodhimin vendore në përfitim të grupeve importuese të naftës. Në mënyrë qartësisht
antikombëtare, të papërgjegjshme dhe korrupsioniste janë zeruar përparësitë e jashtëzakonshme
strategjike të Shqipërisë si vend zotërues, prodhues dhe përpunues i rezervave nga më të mëdha të
hidrokarbureve “on shore/në Europë, të mjaftueshme për të na bërë të pavarur nga krizat
ndërkombëtare të naftës dhe gazit. Biznesi dhe qytetarët shqiptarë paguajnë cmimet nga më të lartat
krahësimore të karburanteve në kontinent shoqëruar me cilësi tërësisht jashtë standarteve me pasoja të
rënda financiare shtesë, shëndetësi, mjedis, makineri,etj.,
– Duke vlerësuar dështimin e plotë të politikave populiste institucionale dhe menaxheriale me shenja të
qarta të korrupsionit dhe subjektivizmit në sektorin e prodhimit dhe furnizimit të energjisë elektrike, që
kanë zeruar përparësitë strategjike të vendit si prodhues i energjisë elektrike nga burime ujore
krejtësisht të pavarura nga tregjet ndërkombëtare të energjisë elektrike. Në muajt janar dhe shkurt 7400
bizneset kryesore prodhuese shqiptare paguajnë mesatarisht 80-150% të cmimit të energjisë elektrike
më shumë. Shënojmë, se viti 2021 ishte viti me prodhimin më të mirë historik të energjisë elektrike ku
eksportet, tejkaluan me afër 0.5 miliard MGËH importet. Shitjet e pakuptimta të energjisë elektrike nga
KESH me cmime mjaft të ulta të ndodhura deri në periudha të verës 2021, gërshetuar nga importet me
cmime shumë më të larta dhe humbjet e larta në sistem, ishin shkaqet, që cuan vendin në krizën
energjitike më të rëndë në dhjetëvjecarin e fundit pikërisht në vitin më të mirë të prodhimit vendor.
Qytetarët shqiptarë janë duke paguar rritjen e cmimit të energjisë elektrike jo drejtëpëdrejtë nga faturat
e energjisë, por shumë më shtrenjtë nga rritja e jashtëzakonshme e cmimeve të prodhimeve të
shportës, zhvlefësimin e Lek-ut, ndërsa sidomos bizneset prodhuese rrezikojnë seriozisht humbjen e
mëtejshme të fuqisë konkuruese me importet në treg, deri në falimentime masive,
Rruga Qemal Stafa”, Kullat Conad, Kati VII, Ap 7.1 (ish Profarma) Tirane, ëëë.konfindustria.al, email:
– Duke vlerësuar shenja të qarta dhe në vazhdimësi të pranisë së grupimeve të tipit kartel dhe oligopol
në tregun e karburanteve, me rritje të menjëhershme në grup të cmimeve dhe vonesa të zgjatura shumë
në kohë në rast të uljes së bursave ndërkombëtare. Njëkohësisht kemi mosndërhyrjen në vazhdimësi të
agjensisë rregullatore përgjegjëse me ligj Autoriteti i Konkurencës në mbrojtje të interesit publik,
– Duke vlerësuar, se cmimet e larta të sotme të karburanteve të kushtëzuara edhe nga barra fiskale e
lartë, nxisin fshehje fiskale të lartë nga operatorët, që mund të shkojë në nivele të paktën 15% të sasisë
së përgjithshme të qarkullimit vjetor me dëm mbi 150-200 milion euro në buxhetin e shtetit,
– Duke vlerësuar rrezikun e vazhdimit të krizës së naftës, gazit dhe energjisë elektrike të kushtëzuar në
tregjet ndërkombëtare si pasoja të importuara të luftës në Ukrainë dhe risktrukturimit të rendit
ekonomik dhe politik botëror,
– Duke qënë të bindur, se Shqipëria i ka të gjitha burimet natyrore dhe njerëzore, që jo vetëm të
përballojë me shumë më sukses në afatshkurtër pasojat e krizave ndërkombëtare të hidrokarbureve dhe
energjisë, por edhe ti shfrytëzojë ato në afatmesëm si epërsi strategjike për interesat madhore
kombëtare, zhvillim ekonomik të qëndrueshëm, integrimin me aleancat euroatlantike, siguri dhe
mirëqënie për qytetarët shqiptarë,
Paraqesim para Jush kërkesat e mëposhtëme për marrjen e masave
Ne afatshkurtër:
1- Kthimin me ligj në treg të rregulluar të sektorit të tregëtimit të karburanteve dhe ndërtimin e
Entit Rregullator të Karburanteve/ERRK. ERRK të ketë si përgjegjësi kryesore kontrollin e cmimit
tavan të shitjes, – kontrollin e cilësisë, – konkurencën e lirë të operatorëve te tregut të
karburanteve përkatësisht në: -shërbime portuale, – depozitim, -tregëti me shumicë dhe me –
pakicë. ERRK të funksionojë sipas shembullit të ngjashëm në Maqedoninë e Veriut, që në
vazhdimësi dhe sot cmimet e karburanteve i ka në nivelet të paktën 30% më të ulta dhe cilësinë
shumë më të mirë.
2- Uljen e barrës fiskale të sotme në sektorin e karburanteve dhe shpërndarjen e saj sipas nivelit
dhe modeleve të vëndeve të rajonit. Shqipëria nuk duhet të ketë barrë fiskale më të lartë në
shitjen e karburanteve, sesa shtetet konkurente tona në tregëti në rajon. Prania e ERRK bën, që
cdo ulje e barrës fiskale do të cojë në uljen e cmimit fundor të shitjes për qytetarët dhe biznesin.
Taksat (pa TVSH) duhet të ulen në masën të paktën 50% të vlerës së sotme. Vlerësojmë, se ulja e
nivelit të barrës fiskale lehtëson luftën kundër evazionit fiskal dhe shoqëruar me rritjen e
standarteve të cilësisë plotëson dhe tejkalon efektin e të ardhurave të munguara në buxhetin e
shteti nga hidrokarburet.
3- Te rishikohen drejt heqjes taksat dhe tarifat e shërbimeve koncesionare për hidrokarburet si dhe
të ndërpritet cdo nismë për shtim të tyre.
4- Të shmangen kompanitë broker ndërmjetësë në shitje blerjen e energjisë elektrike nga KESH
dhe OSSHE.
Rruga Qemal Stafa”, Kullat Conad, Kati VII, Ap 7.1 (ish Profarma) Tirane, ëëë.konfindustria.al, email:
5- Te krijohet Holding i vetëm KESH, OSSHEE për të shmangur shpenzimet menaxheriale dhe
shtjeblerjet e dyfishta.
6- Të bëhet sa më shpejt funksionale Bursa Kombëtare Energjisë APEX ( Shqipëri&Kosovë) për të
shmangur korrupsionin në shitje- blerjen e energjisë elektrike. Sipas të dhënave tenderat e
sotëm jashtë bursës shkaktojnë një dëm në vlerë të paktën 20% të vlerës së plotë ose mbi 100
milion euro/vit shpërdorime.
Në afatmesëm kërkohen masat në vijim:
7- Pjesa e TVSH shtesë të paguar mbi karburantet me rritjen e cmimeve te rikthehet si pakete
ndihmëse për pensionistët dhe grupet shoqerore me të varfëra te vendit. Përllogaritet, se me
nivelin e sotëm të cmimeve në vitin 2022, shqiptarët do të paguajnë më shumë se 350-400
milion euro më shumë se vitin 2021. 70-80 milion euro janë TVSH shtesë.
8- Të fillojë ndërtimi i rrjetit të gazifikimit për të shfrytëzuar praninë e TAP dhe gazit LPG në
Shqipëri.
9- Të nxitet me të gjitha mënyrat institucionale, ligjore lehtësuese dhe financiare investimi i
shfrytëzimit të energjisë diellore dhe burimet e ripërtëritshme nga qytetarët dhe bizneset
10- Të vlerësohet ndërtimi i një rafinierie të përpunimit të naftës në vend me kapital publik.
11- Të përmirësohen kontratat koncesionare të ardhshme me synim mbrojtjen e interesit publik si
dhe kontrollohen rrënjësisht kontratat koncesionare të lidhura ne fushen e hidrokarbureve për
plotësimin e detyrimeve ligjore.
Duke shpresuar, se vullneti Juaj politik nuk do të mungojë në marrjen parasysh të kërkesave të
mësipërme. Kërkesat e mësipërme janë vetëm një pjesë e vogël e politikave për të shfrytëzuar
potencialet e mëdha të Shqipërisë jo vetëm për të lehtësuar në afatshkurtër prekjen nga krizat
ndërkombëtare, por edhe për të siguruar pavarësim të plotë në afatgjatë në fushën e karburanteve dhe
energjisë elektrike,
Mbetemi në pritje të përgjigjes dhe veprimeve Tuaja
…
/faxweb
