Pse është i rëndësishëm zinku?
Zinku është një përbërës i vërtetë i gjithanshëm në trupin tonë. Jo vetëm që mikroelementi është i përfshirë në shumë procese metabolike, por është gjithashtu i rëndësishëm për ndarjen e qelizave. Niveli i zinkut gjithashtu ndikon në gjendjen e flokëve, lëkurës dhe shërimin e plagëve. Zinku pengon prodhimin e sebumit, i cili siguron lëkurë më pak të yndyrshme – dhe për këtë arsye më pak puçrra. Trupi mund të prodhojë disa hormone vetëm nëse ka mjaftueshëm zink në dispozicion.
Shkaqet e mungesës së zinkut
Zinku gjendet në shumë ushqime. Në Gjermani dhe vendet e tjera të industrializuara vështirë se është e mundur të vuash nga mungesa e zinkut. Në shumicën e rasteve, shkaqet e mungesës së zinkut janë një nevojë e shtuar për personin e prekur ose marrja e pamjaftueshme e zinkut përmes ushqimit. Këtu shpesh është për shkak të disponueshmërisë së zinkut, i cili mund të çojë në një mungesë. Sepse ne jemi shumë më pak në gjendje të thithim zinkun nga ushqimet me bazë bimore sesa nga ushqimet shtazore. Bishtajoret, për shembull, përmbajnë shumë zink, por vetëm një pjesë e tij arrin në trup.
Simptomat e mungesës së zinkut
Mungesa e zinkut ka shumë simptoma të ndryshme. Zbulimi i mungesës së zinkut nuk është gjithmonë e lehtë. Megjithatë, ka disa simptoma që shfaqen veçanërisht shpesh me mungesën e zinkut:
Sistemi imunitar: frekuencë e lart e ftohjes, infeksioneve gastrointestinale, bronkitit.
Lëkura: lëkura e rrudhur, e thatë, puçrra ne fytyre dhe plagë që shërohen avash.
Thonjtë e gishtave: thonj të brishtë ose njolla të bardha dhe brazda në sipërfaqen e thonjve.
Flokët: majat e çara, flokë të dobët dhe rënie të flokëve.
Fertiliteti: çrregullime të ciklit dhe fertilitet i dëmtuar.
Simptoma të tilla si zhurma në veshë, sytë e thatë, depresioni dhe ngecja e rritjes mund të rezultojnë gjithashtu nga mungesa e zinkut. Sidoqoftë, është e rëndësishme të konsultoheni me një mjek dhe të përcaktohen shkaqet e sakta të simptomave.
Trajtimi i mungesës së zinkut
Fokusi këtu është qartësisht në rikthimin e marrjes së zinkut përmes dietës. Ka tre pika të rëndësishme për t’u marrë parasysh:
Duhet të konsumoni ushqime që përmbajnë zink në doz të lartë. Në veçanti, butakët, karkalecat, mishi i viçit dhe derrit, si dhe ushqime të ndryshme me bazë bimore, ofrojnë sasi të larta zinku.
Kur zgjidhni ushqim, duhet t’i kushtoni vëmendje disponueshmërisë. Trupi nuk mund të thithë zinkun në mënyrë të barabartë nga të gjitha burimet. Për krahasim: vetëm rreth 15 për qind e zinkut të disponueshëm arrin në trup nga ushqimet me bazë bimore.
Grabitësit e zinkut duhet të shmangen. Këto përfshijnë kafe, alkool, cigare dhe stres. Këto ndikojnë në përthithjen e zinkut. Alkooli gjithashtu mund të bëjë që trupi të nxjerrë më shumë zink.
Ushqimet që përmbajnë zink
Zinku gjendet kryesisht në mish, peshk dhe ushqim deti. Mishi i viçit dhe mëlçia e viçit. Burime të tjera përfshijnë tërshërën, djathin, thjerrëzat, arrat ose farat e lulediellit.
Përshtati nga Gjermanishtja në Shqip: Marsida Bregasi
Burimi: https://www.ideal-versicherung.de/magazin/zinkmangel-erkennen/