Kryeministri armene Nicole Pashinyan i bëri thirrje bashkësisë ndërkombëtare të njohë të drejtën e Karabagut për vetëvendosje.
“E drejta e Karabagut për vetëvendosje duhet të njihet. Nëse qeveritë dhe parlamentet nuk e bëjnë atë, kombet, individët dhe organizatat mund ta bëjnë atë. Duhet të bëhet një lëvizje botërore,” shkroi Pashinyan në Facebook.
“Kjo lëvizje duhet të bëhet në mënyrë që të tërheqë përfaqësues të kombeve të tjerë që janë kundër dhunës, korrupsionit, terrorizmit dhe që duan drejtësi, liri dhe dashuri,” theksoi kryeministri i Armenisë.
Araik Arutyunyan, një burrë që paraqitet si president i Nagarabakut të okupuar, tha se nëse situata në rajon nuk ndryshon shpejt, në ditën ose dy ditët e ardhshme, ai synon të kërkojë nga Armenia të njohë pavarësinë e Karabakut.
Sipas Arutyunyan, Stepanakert (kryeqendra) planifikon t’i drejtohet bashkësisë ndërkombëtare me të njëjtën kërkesë.
Karabaku shërben në shumë mënyra si një frymëzim për politikën e Serbisë së Madhe
Karabaku ka shërbyer në shumë mënyra si një frymëzim, nëse jo një model, për udhëheqjen serbe në ish-Jugosllavi, veçanërisht udhëheqjen e serbëve të Bosnjës të udhëhequr nga Radovan Karaxhiç. Ashtu siç erdhën në Bosnjë gjatë viteve 1990, paramilitarët nga Greqia tani po shkojnë në Nago-Karabak për të marrë pjesë në një konflikt më të madh “civilizimi”.
Në fakt, kur qyteti i Srebrenicës ra në duart e njësive serbe të Bosnjës të Ratko Mlladiç në korrik 1995, katër flamuj u ngritën – “serbë, grekë dhe flamuj të Vergina dhe Bizantit”.
Ky rrëfim ishte aq shumë një pjesë instrumentale e përpjekjes serbe sa që zëvënëdësi i Karaxhiçit, Nikola Koljeviç (i romantizuar nga disa media perëndimore si një njohës i shquar i William Shakespeare) sugjeroi të kërkonte mbështetjen e aleatëve në Rusi, Armeni, Rumani, Greqi, Bullgari, madje edhe në Maqedoni”.
Vetë Karaxhiç ishte i fiksuar me Nago-Karabakun. Midis janarit 1993 dhe korrik 1994, Karaxhiç iu referua Nago-Karabakut në gjashtë raste të ndryshme në Asamblenë Serbe të Bosnjës.
Preokupimi i Karaxhiç ishte kohezioni territorial i zonës së kontrolluar nga serbët në Bosnjë dhe njohja ndërkombëtare e entitetit “toka e djegur” në Bosnjën lindore dhe perëndimore.
Në këtë kuptim, ai shpesh kujtonte Nago-Karabakun, një shembull libri shkollor i dështimit për të siguruar njohjen ndërkombëtare të territorit të pushtuar nga dhuna. Si djallëzor që ishte, Karaxhiç, i cili përfaqësonte serbët e Bosnjës jashtë vendit si negociatorin e tyre kryesor ndërkombëtar, e kuptoi që herët se ligjshmëria ndërkombëtare varej nga një forcë e aftë që të krijonte fakte në terren. Ai gjithashtu e kuptoi se dështimi për të fituar njohje zyrtare ndërkombëtare do të nënkuptojë përfundimisht projektin e tij, qoftë në planin afatmesëm apo afatgjatë.
Karaxhiç ishte i interesuar në Nago-Karabak për një arsye tjetër: ndryshe nga serbët e Bosnjës, udhëheqësit lokalë atje me sa duket arritën të merrnin kontrollin e një shteti, Armenisë, pasi udhëheqja e tij tregoi gatishmëri për t’u vendosur.
Karaxhiç dështoi ta bëjë këtë në një periudhë afatshkurtër sepse Sllobodan Millosheviç e pa veten si udhëheqës të të gjithë serbëve dhe kishte mjetet për të siguruar bindjen e serbëve të Bosnjës.
E njëjta gjë nuk mund të thuhet për udhëheqjen aktuale të Serbisë – dhe po aq të rëndësishme, inteligjencën – e cila i ka lejuar elitës politike serbe të Bosnjës të ndikojë vendosmërisht në vendimet e tyre të politikës së jashtme.
Kombinuar me aventurizmin e autoriteteve serbe të Bosnjës të udhëhequr nga Milorad Dodik, ky zhvillim nuk i paralajmëron mirë stabilitetit të rajonit në të ardhmen e afërt.
