Presidentët e Turqisë dhe Rusisë, Rexhep Tajip Erdogan dhe Vladimir Putin, kanë rënë dakord për një marrëveshje për largimin e luftëtarëve kurdë që kanë qenë një gjembë në këmbë e Ankarasë për një kohë të gjatë.
Njoftimi u bë dje në mbrëmje, pas bisedimeve maratonë në qytetin rus Soçi. Bisedimet vazhduan për më shumë se gjashtë orë, ku Erdogan dhe Putin kanë mbështetur njëri-tjetrin në luftën e gjatë të Sirisë.
Pas marrëveshjes, Ankaraja dhe Moska do të kontrollojnë postblloqe të përbashkëta në lindje dhe perëndim të zonës, me përjashtim të qytetit kufitar sirian të Qamishli.
Rusia dhe Turqia: Partnerë apo kundërshtarë në Siri?
Putini, aleati i fuqishëm ushtarak i Presidentit sirian Bashar al-Asad, e quajti marrëveshjen “një marrëveshje të rëndësishme për Sirinë”.
Masa erdhi pasi armëpushim i ndërmjetësuar nga SHBA midis Turqisë dhe forcave të drejtuara nga kurdët skadoi. Në momentet e para pas armëpushimit u dëgjuan të shtëna sporadike përtej kufirit në qytetin sirian Ras al-Ain.
“Nëse grupet e YPG janë akoma të vendosura përgjatë kufirit, operacioni do të rifillojë menjëherë,” i tha Jusuf Alabamaarda, një ekspert turk për sigurinë ndërkombëtare Al Jazeera-s.
Alabamaarda hodhi poshtë rolin që Shtetet e Bashkuara do të kishin në presionin ndaj luftëtarëve kurdë, në mënyrë që ata t’i binden marrëveshjes.
“Garancia e vetme që YPG të tërhiqet nga kufiri nuk ka si shkas presionin amerikan, por atë turk,” tha ai. “Nuk ka forca të armatosura në terren që mund të sfidojnë ushtrinë turke në kufirin e saj.”
“Askush nuk dëshiron luftë”
Në rajonin Xhejlapinar, Ibrahim Halil qëndron jashtë shtëpisë së tij. Një flamur turk është varur në buzë të çatisë në një pikë që shënon “shtëpinë e një dëshmori”.
Halil humbi vajzën e tij 11-vjeçare Elif një ditë pasi filloi operacioni ushtarak i Turqisë.
Një sulm nga SDF-ja goditi pjesën e përparme të shtëpisë, dhe tullat që ranë goditën Elifin që po qëndronte në hyrje të derës. Vëllai i saj dy vjeçar Khalil u lëndua por mbijetoi.
“Gruaja dhe fëmijët ishin duke pritur që xhaxhai t’i merrte ato dhe t’i çonte në fshatin e tij, rreth 60 kilometra larg atje ku ishte më e sigurt,” tha Halil, i cili ishte duke punuar në Ankara në atë kohë.
“Elif më dërgoi mesazhe në Whatsapp se po përgatiteshin të dilnin nga shtëpia. Ishte hera e fundit që dëgjova diç prej saj.”
“Humbja e saj është e vështirë të durohet,” tha ai.
42-vjeçari, i cili si shumë nga banorët e qytetit, flet arabisht dhe turqisht dhe është mbështetës i operacionit të Turqisë.
“Askush nuk dëshiron luftë,” tha ai. “Por kjo ka të bëjë me mbrojtjen e kufirit tonë. Turqia nuk ka interes të okupojë tokat siriane, por ajo duhet të mbrojë kufirin e saj prej këtyre terroristëve,” tha ai duke iu referuar YPG-së.
Halil theksoi se operacioni ushtarak nuk ishte kundër popullit kurd.
“Sirianët, kurdët, ata janë të gjithë vëllezër,” tha ai. “Si mund të jetë Turqia kundër popullit kurd, kur ka 10 milion prej tyre këtu?”
Më 9 tetor, Turqia filloi një operacion ushtarak në Sirinë verilindore, për të cilën thuhej se do të zhvendoste Forcat Demokratike Siriane (SDF) të udhëhequra nga kurdët 32 kilometra larg nga kufiri i saj. Turqia gjithashtu dëshiron të ndërtojë një zonë të sigurt për 3.6 milion refugjatë sirianë që po pret për t’i kthyer.
Ankaraja e ka konsideruar prej kohësh Njësinë për Mbrojtjen e Popullit (YPG), e cila është celulë e SDF-së, si një grup terrorist.
