Në kulmin e pushimeve verore Dogana e ministria janë vënë në lëvizje në urgjencë, duke hapur rrugë në kohë rekord bashkëshortes së Gjin Gjonit, për të vijuar ‘pushtimin’ e ambienteve Duty free në Aeroportin e Rinasit, kundër vullnetit të koncesionarit, i cili ka një kontratë me shtetin shqiptar.
‘Pengmarrja’ e hapësirave Duty Free në Aeroportin e Rinasit nga Elona Çaushi, jashtë vullnetit të kompanisë koncesionare TIA, përmes kompanisë së saj Albania Duty Free Distribution, konfirmon edhe një herë influencat e bashkëshortit të saj gjyqtar Gjin Gjoni, jo vetëm mbi segmente të drejtësisë që nuk kanë kaluar Vetingun, por edhe mbi degë të qeverisjes. Dy ditë pasi gjyqtarja Mimoza Kajo-Brahimi (7 gusht 2019) vendosi që Albania Duty Free Distribution të vijojë kontrollin mbi dyqanet duty free të Rinasit, edhe pse kishte humbur tenderin te shpallur nga TIA, kompania e Elona Çaushit i është drejtuar me një kërkesë Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave (9 gusht 2019), për t’u pajisur me autorizim për vijimin e aktivitetit. Duty Free Shop në fakt lejon shitjen e mallrave në zonën tranzit të aeroportit ndërkombëtarë pa taksa. Për të zhvilluar këtë lloj aktiviteti duhet një licencë nga autoritetet financiare. Për të fituar këtë licencë është e domosdoshme që firma të zotërojë një kontratë me një aeroport. Në rasti konkret, kompanisë së Elona Çaushit i mbaronte kontrata me datë 27 gusht 2019 me TIA, e cila ndërkohë kishte shpallur një tender ndërkombëtare të fituar nga firma amerikane International Cruise Duty Free (ICDF), e mirënjohur në këtë fushë.
Lëvizja tjetër
Pasi kompania e Elona Çaushit ka dorëzuar ditën e premte, në 9 gusht, kërkesën për rinovimin e licencës, Drejtoria e Përgjithshme e Doganave vë në lëvizje menjëherë Ministrinë e Financave për ‘hallin’ e familjes së Gjin Gjonit. Ndërsa Albania Duty Free Distribution kishte humbur zyrtarisht tenderin e organizuar nga TIA për vijimin e aktivitetit tregtar në Aeroportin e Rinasit, Ministria e Financave i rinovon brenda 24 orëve licencën kompanisë së Elona Çaushit për këtë aktivitet. Sipas dokumenteve, rezulton se Drejtoria e Pergjitheshme e Doganave ka aplikuar për licencën e Duty Free në në datën 15 gusht, pra vetëm 4 ditë pune pas kërkesës së ADFD, ndërsa Ministria e Financave e ka firmosur rinovimin një ditë më pas, pra në 16 gusht. Në kulmin e pushimeve verore këto struktura shtetërore janë vënë në lëvizje në urgjencë, duke hapur rrugë në kohë rekord bashkëshortes së Gjin Gjonit, për të vijuar ‘pushtimin’ e ambienteve duty free në Aeroportin e Rinasit, kundër vullnetit të koncesionarit, i cili ka një kontratë me shtetin shqiptar. Licenca është firmosur nga zëvendësministri Elton Haxhi. Në licencë nuk përcaktohet një afat, por megjithatë rezulton një garanci prej 5.000.000 lekë të reja të vendosur nga kompania e Elona Çaushit për një afat njëvjeçar. Rinovimi i licencës me sa duket është bërë mbi bazën e vendimit të gjyqtares Mimoza Kajo-Brahimi, vendim i cili megjithatë është thjesht një sigurim padie. Si ka mundësi që ministria, pa marrë parasysh këtë detaj tepër të rëndësishëm, ka rinovuar licencën pa afat?
Manovra dhe bllofi
Për të argumentuar se licenca për të administruar zonën “Duty Free” i përkiste Albania Duty Free Distribution edhe për 5 vitet e ardhshme, znj. Elona Çaushi, në një letër drejtuar bordit të TIA-s dhe të nënshkruar nga vetë ajo, në datën 15 Korrik 2019, citoi nenin 248 të rregullores së Doganës dhe vendimin e Këshillit të Ministrave me numër 199/2017, ku thuhej se nëse Ministria e Financës nuk njofton 60 ditë përpara mbarimit të afatit të licencës, licenca rinovohet automatikisht.
Por, sipas dokumenteve, Albania Duty Free Distribution është njoftuar që më datën 22 shkurt për humbjen e tenderit me Tirana Airport. Në fakt përgjegjësia për të komunikuar është komplet ndryshe. Ne bazë të nenit 634, pika 6 e VKM 651 mbajtësi i autorizimit, në këtë rast kompania ADFD e Elona Caushi, “duhet të informojë ministrin përgjegjës për financat dhe Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave për të gjitha faktorët e dalë pas dhënies së autorizimit, që mund të ndikojnë në vazhdimësinë apo përmbajtjen e tij”.
Në këtë rast, ADFD e kishte të detyrueshme të informonte Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave (DPD) për dy ndryshimet thelbësore si: Humbja e tenderit për administrimin e zonës “Duty Free” për të cilën ka edhe licencën dhe mbarimi i kontratës së qerasë me TIA Airport në fund të muajit gusht 2019.
Në qoftë se Elona Çaushi e ka përmbushur këtë detyrim ligjor, atëherë përse Drejtoria e Doganave dhe ministri i Financave nuk e kane njoftuar 60 ditë përpara mbarimit të afatit të licencës, ndërkohë që kontrata e qerasë ju mbaronte zyrtarisht me datë 27 gusht 2019?
Por nga ana tjetër, në qoftë se Elona Çaushi ka preferuar të mos e vë në dijeni DPD-në dhe në këtë rast shkel ligjin me synimin e vetëm që të paktën të ketë këtë licencë, si armën e vetme për të mbajtur ‘peng’ aeroportin, si mund të ankohet kundër ministrisë për ‘mos komunikim’ si shkelje, që në fakt e ka bërë vetë? Dhe përse ministria dhe autoritet përkatëse nuk i bëjnë anulimin e licencës së lëshuar prej tyre?
Letra e TIA
Rinovimi i licencës nga ana e Ministrisë së Financave rezulton të jetë antiligjor, edhe nëse do t’i referohemi letrës zyrtare që TIA i dërgoi në datën 26 Gusht 2019, ministres Anila Denaj, ku kërkoi anulimin e rinovimit të licencës. Sipas kësaj letre, leja është e pavlefshme, për sa kohë rinovimi ka shkelur dispozitat urdhëruese të VKM nr. 651 të datës 10.11.2017, ku parashikohet që për të rinovuar licencën, aplikanti duhet të këtë një kontratë qiraje të vlefshme dhe një planvendosje të dyqanit si edhe vendin e magazinimit. Sipas TIA-s, kontrata e qerasë me ADFD përfundon në datën 27/08/2019, ekzaktësisht 11 ditë pasi ministria aprovoi lejen dhe në momentin e dorëzimit të kërkesës për leje, TIA tashmë kishte lidhur kontratë me ICDF-në.
Gjate shqyrtimit te procesit te rinovimit te autorizimit, a e ka kryer Ministria E Financave verifikimin e permbushjes se kritereve per dhenien e autorizimit sipas percaktimeve te Vendimit te Keshillit te Ministrave nr. 651, datë 10.11.2017 “Për dispozitat zbatuese të ligjit nr. 102/2014, “Kodi Doganor i Republikës së Shqipërisë”, perkatesisht neneve 635 deri ne 638 ?
A mendon Ministria se gjendet ne kushtet e nenin 644 te vendimit te siperpermendur per anullimin e autorizimit duke qene se sipas informacioneve te bera publike autorizimi është dhënë bazuar në informacion të pasaktë ose të paplotë dhe person ndaj të cilit është dhënë vendimi, ishte në dijeni që informacioni i dhënë ishte i pasaktë. Perkatesisht aplikimi eshte bere ne nje kohe kur aplikuesi ishte informuar se kontrata per ambientet ku zhvillonte aktivitetin nuk do te rinovohej pasi i ishte dhene fituesit te tenderit te zhvilluar per kete qellim, kompanise amerikane ICDF ?
Edhe për sa do të vazhdojmë të trembim investitorët e huaj?(Shqiptarja.com)
