Dr. Alket Koroshi, mjek nefrolog
Nuk ka kritere standarde për të përcaktuar AKI të lidhur me shtatzëninë, për shkak të mungesës së vlefshmërisë së kritereve të rrezikut, dëmtimit, dështimit, humbjes, kritereve të sëmundjes renale në fazën përfundimtare, rrjetit të dëmtimit akut të veshkave (AKIN) dhe udhëzimeve për përmirësimin e rezultateve të sëmundjes së veshkave, dhe për diagnostikimin e AKI në gratë shtatzëna. Në një shtatzëni normale, ka një rritje të shkallës së filtrimit glomerular me rreth 40-60% për shkak të hiperfiltrimit, vazodilatimit dhe një rritje në rrjedhën efektive të plazmës. Për shkak të këtyre ndryshimeve normale fiziologjike gjatë shtatzënisë, kreatinina në serum është zakonisht më e ulët se niveli bazë dhe ulet nën 0.8 mg/dL . Prandaj, edhe një kreatininë në dukje normale gjatë shtatzënisë mund të jetë në fakt tregues i AKI të lidhur me shtatzëninë. Si ulja fiziologjike e kreatininës bazë ashtu edhe mosvlefshmëria e kritereve diagnostikuese AKI gjatë shtatzënisë e bëjnë diagnozën e AKI të lidhur me shtatzëninë klinikisht sfiduese. Markuesit AKI si lipokalina e lidhur me xhelatinazën neutrofile (NGAL) janë studiuar në popullatën shtatzënë, por nuk janë futur ende në praktikën klinike. Për diagnostikimin e hershëm të preeklampsisë janë studiuar disa biomarkues si tirozinë kinaza 1 e ngjashme me fms të tretshëm dhe faktori i rritjes së placentës, por asnjëri prej tyre nuk është miratuar në SHBA për shkak të ndjeshmërisë së tyre të ulët.
Megjithatë, deri më sot, kreatinina në serum mbetet shënuesi më efektiv dhe me kosto efektive për diagnostikimin e AKI gjatë shtatzënisë. Duke qenë se kontrolli i funksionit të veshkave nuk bëhet në mënyrë rutinore gjatë shtatzënisë, ne rekomandojmë kryerjen e një testi të funksionit të veshkave në diagnozën e shtatzënisë dhe gjatë çdo shtrimi në spital të lidhur me shtatzëninë për zbulimin në kohë të AKI.
Për diagnozën e AKI të lidhur me shtatzëninë duhet të behet analiza e urinës, mikroskopi i urinës, paneli gjithëpërfshirës metabolik, paneli i koagulimit dhe ekzaminimi i duhur serologjik. Nivelet e komplementit në serum mund të rriten gjatë shtatzënisë për shkak të rritjes së sintezës nga mëlçia dhe një rënie në nivelet e komplementit në serum (C3 dhe/ose C4) është një e dhënë e dobishme për të vendosur një diagnozë të nefritit lupik. Ekografia e veshkave duhet të bëhet për të përjashtuar hidronefrozën patologjike dhe shkaqe të tjera obstruktive të AKI të lidhura me shtatzëninë.
Vendimi për të bërë një biopsi të veshkave merret bazuar në moshën e shtatzënisë, opsionin e disponueshëm të trajtimit dhe qëndrueshmërinë e shtatzënisë. Një biopsi e veshkave duhet të kryhet kur diagnoza e AKI mund të lehtësojë menaxhimin për të përmirësuar rezultatet e nënës dhe fetusit. Është e sigurt për të bërë biopsi në tremujorin e parë dhe të dytë, dhe ka rrezik minimal të komplikimeve në moshën e shtatzënisë më pak se 25 javë. Ndërsa shtatzënia i afrohet tremujorit të tretë, për shkak të qëndrueshmërisë së fetusit, përpjekjet klinike mund të përqendrohen në lindjen e hershme dhe një biopsi në periudhën pas lindjes nëse është e nevojshme .
