Suedia, e cila nuk prezantoi masa të rrepta mbylljeje që mbytën pjesën më të madhe të ekonomisë globale, regjistroi një rritje më të ulët të vdekjes në 2020 sesa shumica e vendeve evropiane, tregon një analizë e të dhënave zyrtare.
Ekspertët e sëmundjeve infektive kanë paralajmëruar se rezultatet nuk mund të interpretohen si prova se mbylljet nuk janë të nevojshme, por pranojnë se ato mund të sugjerojnë që qasja e Suedisë për të luftuar pandeminë e koronavirusit ka përparësi për t’u studiuar, sipas Reuters.
Gjermania dhe Franca kanë zgjatur mbylljet javët e fundit për shkak të një rritje në numrin e vdekshmërisë së infektuar dhe të lartë, e cila do të ngadalësojë më tej rimëkëmbjen ekonomike.
Megjithëse shumë evropianë kanë pranuar mbylljet si një masë të fundit, duke qenë se pandemia nuk mund të vihet nën kontroll nga metoda të tjera, ajo ka shkaktuar protesta në rrugë muajt e fundit në Londër, Amsterdam dhe qytete të tjera.
Nga ana tjetër, Suedia u mbështet kryesisht në masat vullnetare të përqendruara në distancimin shoqëror, higjienën e mirë dhe rregullat e synuara, duke lënë shkolla, restorante dhe dyqane kryesisht të hapura, të cilat ndanë rëndë qytetarët, por gjithashtu kursyen ekonominë nga goditja që ndodhi në Evropën tjetër vendet.
Të dhënat paraprake të Eurostat të përpiluara nga Reuters tregojnë se Suedia kishte 7.7 përqind më shumë vdekje në vitin 2020 sesa mesatarja e katër viteve të mëparshme.
Vendet që kishin disa mbyllje, të tilla si Spanja dhe Belgjika, kishin të ashtuquajturën numër të vdekurish përkatësisht 18.1 dhe 16.2 përqind.
Tegenell: Përfitimi i diskutueshëm i mbylljes
Njëzet e një nga 30 vendet me statistika të disponueshme kishin një numër të vdekjeve më të larta se Suedia. Por Suedia është shumë më keq se fqinjët e saj nordikë. Danimarka ka një suficit të vdekshmërisë prej 1.5 përqind në vitin 2020, Finlanda 1 përqind dhe Norvegjia nuk e ka fare.
Numri i të vdekurve në Suedi është në fund të shkallës në një tjetër analizë të Eurostat dhe të nga dhëna të tjera të lëshuara javën e kaluar nga Byroja Kombëtare e Statistikave të Britanisë.
Në këtë analizë, e cila përfshin një rregullim për ndryshimet në strukturën e moshës dhe vdekshmërisë sezonale të vendeve të analizuara, Suedia është e 18-ta nga 26 vendet. Polonia, Spanja dhe Belgjika janë në krye.
Shefi epidemiolog suedez Anders Tegnell, një ekspert kryesisht i panjohur para pandemisë i cili u bë i njohur ndërkombëtarisht si krijuesi i qasjes suedeze, i tha Reuters se ai besonte se të dhënat vunë në pikëpyetje dobinë e mbylljes.
“Unë mendoj se njerëzit ndoshta do të mendojnë me shumë kujdes për mbylljet e plota, sa të mira ishin në të vërtetë”, tha ai.
“Ata mund të kenë pasur një efekt në periudhën afatshkurtër, por kur shikoni të gjithë periudhën e pandemisë, bëheni gjithnjë e më të dyshimtë,” tha Tegnell, i cili mori kërcënime me vdekje por dhe lule për punën e tij në pandemi.
Kërkohet kujdes në analizën e të dhënave
Ekspertë të tjerë shëndetësorë paralajmërojnë se interpretimi i vdekjes së tepërt shoqërohet me rreziqe të neglizhimit të variablave kryesorë.
“Të gjithë duhet të jemi shumë të kujdesshëm kur interpretojmë vdekjet e lidhura me COVID-19, nga çfarëdo burimi, asnjë nuk është perfekt”, tha Mark Woolhouse, profesor i epidemiologjisë së sëmundjeve infektive në Universitetin e Edinburgut.
Keith Neal, një profesor i sëmundjeve infektive në Universitetin e Nottingham, gjithashtu këshillon kujdes.
Ai renditi një numër faktorësh të rëndësishëm si struktura e moshës dhe shëndeti i përgjithshëm i popullsisë, madhësia mesatare e familjes dhe nëse një vend ka qendra trafiku në mega-qytete.
Pjesa e njerëzve mbi moshën 80 vjeç në Suedi në fillim të vitit 2019 ishte 5.1 përqind, më pak se mesatarja e BE prej 5.8 përqind, por e barabartë me Mbretërinë e Bashkuar dhe më e lartë se në Norvegji dhe Danimarkë.
Popullsia suedeze është përgjithësisht më e shëndetshme se mesatarja e BE-së me një jetëgjatësi prej 82.6 vjet në 2018, krahasuar me mesataren e BE-së prej 81 vjetësh.
Strategjia suedeze është kritikuar ashpër si brenda dhe jashtë vendit për të qenët e pamatur dhe për të mos mbrojtur sa duhet grupet e prekshme nga sëmundjet.
Por 43 përqind e suedezëve kanë besim të lartë ose shumë të lartë në qasjen e qeverisë ndaj pandemisë dhe 30 përqind të ulët ose shumë të ulët, tregoi një sondazh i fundit.
Qeveria suedeze dhe autoritetet shëndetësore pranojnë se ata nuk kanë arritur të mbrojnë popullatën e moshuar, por theksojnë se ata kanë bërë atë që mundnin për të luftuar sëmundjen, duke marrë parasysh shëndetin e përgjithshëm të popullsisë.
Në Suedi, më shumë se 13,000 njerëz kanë vdekur zyrtarisht nga COVID-19, megjithëse disa mund të kenë vdekur nga shkaqe të tjera sesa direkt nga sëmundja.
