Sulmet ndaj anijeve tregtare në Detin e Kuq rrezikojnë të rrisin çmimin e naftës dhe mallrave të tjera, kanë paralajmëruar analistët.
Disa firma kanë ndaluar dërgesat përmes rrugës pasi anijet u sulmuan nga rebelët Houthi në Jemen.
Linja e dytë më e madhe e anijeve në botë, Maersk, tha të martën se do të ridrejtonte disa nga anijet e saj rreth Kepit të Shpresës së Mirë të Afrikës.
Ndërprerja ka bërë që SHBA të nisë një operacion detar ndërkombëtar për të mbrojtur anijet në rrugën e Detit të Kuq.
Vendet që i bashkohen aksionit të sigurisë, të quajtur Operacioni Prosperity Guardian, përfshijnë Mbretërinë e Bashkuar, Kanadanë, Francën, Norvegjinë dhe Spanjën.
Shtetet e Bashkuara kanë thënë gjithashtu se do të mirëpresin që Kina të luajë një rol konstruktiv në përpjekjen për të parandaluar sulme të mëtejshme.
Paralajmërimet e analistëve erdhën ndërsa rebelët u zotuan të vazhdojnë sulmet e tyre në ngushticën Bab al-Mandeb, një korsi jetike e anijeve midis Azisë dhe Evropës.
“Edhe nëse Amerika arrin të mobilizojë të gjithë botën, operacionet tona ushtarake nuk do të ndalen, pa marrë parasysh sakrificat që na kushtojnë,” tha zyrtari i lartë Houthi Mohammed al-Bukhaiti në X.
Sekretari amerikan i mbrojtjes Lloyd Austin mbajti një takim virtual me ministra nga më shumë se 40 vende të martën dhe u bëri thirrje më shumë vendeve të kontribuojnë në përpjekjet e sigurisë.
“Këto sulme të pamatura Houthi janë një problem serioz ndërkombëtar dhe kërkojnë një përgjigje të fortë ndërkombëtare,” tha ai.
Deti i Kuq është një nga rrugët më të rëndësishme në botë për dërgesat e naftës dhe gazit natyror të lëngshëm, si dhe për mallrat e konsumit.
Huthi kanë deklaruar mbështetjen e tyre për Hamasin në luftën kundër Izraelit dhe rebelët me bazë në Jemen thanë se ata kishin në shënjestër anijet të cilat ata besojnë se po shkojnë drejt Izraelit.
Megjithatë, disa firma, si Investor Chemical Tankers, anija e së cilës u sulmua të hënën, thanë se anija e saj nuk kishte lidhje me Izraelin.
Firmat e transportit kanë raportuar se anijet janë nën sulm nga dronët dhe raketat.
“Raketat balistike janë vërtet ato të vështirat. Kjo është hera e parë që ne kemi parë anije të goditura nga kjo lloj arme,” tha për BBC Sal Mercogliano, një historian detar në Universitetin Campbell.
“Është një lloj rakete shumë e vështirë për t’u rrëzuar.”
Pavarësisht nisjes së operacionit ndërkombëtar për të siguruar kalimin e sigurt përmes Detit të Kuq, Maersk tha se nuk ishte e qartë se kur do të rifillonte udhëtimet përgjatë rrugës dhe do t’i vlerësonte gjërat rast pas rasti.
Ai tha se ndërsa ishte i kënaqur të dëgjonte për përpjekjet për të përmirësuar sigurinë në zonë, “në këtë kohë mbetet e vështirë të përcaktohet” se kur do të kthehet në rrugën e Detit të Kuq.
Ndërkohë, Hapag-Lloyd, një firmë gjermane, anija e së cilës u sulmua të premten e kaluar, tha se kompanisë i duhej 100% siguria se Deti i Kuq ishte i sigurt për anijet që të ktheheshin.
Rruga alternative, rreth Kepit të Shpresës së Mirë, i shton udhëtimit rreth 3500 milje detare.
Sulmet ndaj anijeve janë intensifikuar ditët e fundit.
Gjigandi i naftës BP tha të hënën se do të ndalonte përkohësisht të gjitha dërgesat e naftës së papërpunuar përmes rrugës. Gjiganti rival i energjisë Shell ende nuk ka komentuar.
Për momentin, ndryshimet në çmimin e naftës kanë qenë minimale.
