Gjyqi i njëzet e shtatë personave për akuzat e pastrimit të parave të lidhura me skandalin e evazionit fiskal “Panama Papers”, i cili zbuloi se sa nga të pasurit e botës fshehën pasuritë e tyre në kompani offshore, do të nisë të hënën.
Në vitin 2016, skandali tronditi qeveritë, ekspozoi figura të profilit të lartë, çoi në një sërë hetimesh në mbarë botën dhe dëmtoi reputacionin e Panamasë si një qendër financiare off-shore, shkruan AFP.
Të pandehurit që do të gjykohen në Gjykatën Penale të Panamasë janë Jurgen Mossack dhe Ramon Fonseca Mora, themeluesit e firmës ligjore panameze tashmë të zhdukur në qendër të skandalit.
Më shumë se 11 milionë dosje nga kompania e tyre Mossack Fonseca inkriminuan njerëz me ndikim, duke përfshirë miliarderë, politikanë dhe yje të sportit.
Kryeministri islandez Sigmundur David Gunnlaugsson u detyrua të jepte dorëheqjen pasi u zbulua se familja e tij kishte llogari bankare në det të hapur.
Kryeministri i atëhershëm i Pakistanit, Nawaz Sharif, u ndalua përgjithmonë nga posti publik pasi dokumentet e inkriminuan atë.
Të famshëm
Disa nga njerëzit e tjerë të përmendur përfshijnë ish-kryeministrin britanik David Cameron, yllin e futbollit Lionel Messi, presidentin e atëhershëm argjentinas Mauricio Macri dhe regjisorin spanjoll të filmit Pedro Almodovar.
Dokumentet iu dërguan gazetës gjermane Sueddeutsche Zeitung, e cila më pas i ndau ato me Konsorciumin Ndërkombëtar të Gazetarëve Hulumtues.
Shumë të përfshirë në këtë aferë publikuan arsyet e tyre për këtë dhe thanë se nuk kanë vepruar në mënyrë të paligjshme.
Sidoqoftë, Mossack Fonseca njoftoi në 2018 se do të mbyllej për shkak të “dëmtimit të pariparueshëm” të reputacionit të saj.
Panamaja miratoi ligje të reja pas shpërthimit të skandalit, por vendi i Amerikës Qendrore mbetet në listën e zezë nga Bashkimi Evropian për parajsat fiskale.
Pastrim parash
Fakti që disa nga ligjet e tij për pastrimin e parave nuk ekzistonin kur shpërtheu skandali, mund të ndërlikojë përpjekjet e gjyqësorit për të dënuar me sukses të pandehurit.
Krimi i shmangies fiskale është dënuar në Panama vetëm që nga viti 2019, dhe për shuma më të mëdha se 300,000 dollarë amerikanë në vit.
Mossack dhe Fonseca dolën në gjyq në Panama në 2023 për pastrim parash të dyshuar si pjesë e një skandali korrupsioni brazilian të lidhur me gjigantin e ndërtimit Odebrecht.
Prokuroria kërkoi deri në 12 vjet burg për të dy personat në atë rast dhe aktgjykimi ende nuk është shpallur.
Sipas procesverbaleve gjyqësore, gjyqi i fundit pritet të zgjasë deri më 26 prill.
