Vitaminat janë lëndë ushqyese që gjenden në ushqimet që konsumojmë. Ato nevojiten për funksione të tilla si rritja, metabolizmi dhe aktivitetet e sistemit nervor.
Shpesh, një dietë e shëndetshme mund të sigurojë të gjitha vitaminat që i nevojiten trupit tuaj, por një suplement vitaminash mund të ndihmojë nëse ka një vitaminë që ju mungon. Megjithatë, vitaminat mund të paraqesin rreziqe dhe të shkaktojnë efekte anësore, kështu që është gjithmonë e rëndësishme të bisedoni me një mjek përpara se t’i merrni ato.
Çfarë janë vitaminat?
Vitaminat gjenden natyrshëm në ushqimet që konsumojmë. Trupi i njeriut i përdor ato për të funksionuar. Një dietë e ekuilibruar dhe e pasur me lëndë ushqyese është e mjaftueshme për të marrë të gjitha vitaminat që i nevojiten trupit tuaj.
Suplementet mund t’i ndihmojnë njerëzit të marrin vitaminat thelbësore nëse nuk janë në gjendje t’i marrin ato përmes dietës së tyre.
Ka 13 vitamina esenciale. Ato përdoren në të gjithë trupin për funksione të ndryshme. 13 vitaminat thelbësore përfshijnë:
- Vitamina A
- Vitamina B6
- Vitamina B12
- Vitaminë C
- Vitamina D
- Vitamina E
- Vitamina K
- Tiaminë (B1)
- Riboflavin (B2)
- Niacin (B3)
- Vitamina B5
- Folate (B9)
Cilat janë përfitimet e vitaminave?
Marrja e sasisë së rekomanduar ditore të secilës vitaminë mund t’ju ndihmojë të jeni të shëndetshëm. Disa nga përfitimet kryesore të vitaminave përfshijnë:
Vitamina A: Vitamina A ndihmon me shikimin tuaj, në formimin dhe mirëmbajtjen e dhëmbëve, kockave, lëkurës dhe indeve të buta.
Vitamina B6: B6 ju ndihmon në shëndetin mendor dhe të formoni qelizat e kuqe të gjakut që ju nevojiten.
Vitamina B12: B12 ndihmon në ruajtjen e sistemit tuaj nervor qendror, është gjithashtu i rëndësishëm për metabolizmin dhe për formimin e qelizave të kuqe të gjakut.
Vitamina C: Vitamina C ndihmon në ruajtjen e indeve të shëndetshme dhe promovon shëndetin e dhëmbëve. Është gjithashtu e rëndësishme për shërimin e plagëve.
Vitamina D: Ju keni nevojë për vitaminë D në mënyrë që trupi juaj të absorbojë kalcium dhe të zhvillojë dhëmbë dhe kocka të shëndetshme.
Vitamina E: Vitamina E është e rëndësishme për funksionin e organeve.
Vitamina K: Vitamina K ndihmon në mpiksjen e gjakut.
Tiamina: Tiamina është thelbësore për shndërrimin e karbohidrateve në energji.
Riboflavina: Riboflavina ndihmon trupin tuaj të prodhojë qeliza të kuqe të gjakut.
Niacina: Niacina ndihmon në ruajtjen e lëkurës dhe sistemit tuaj nervor.
Acidi patogjenik (B5) : Acidi patogjen është i rëndësishëm për metabolizmin, prodhimin e hormoneve dhe kolesterolit.
Biotina: Biotina ndihmon trupin të metabolizojë proteinat dhe karbohidratet dhe ndihmon trupin të prodhojë kolesterol dhe hormone.
Folate: Folati ndihmon në prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut dhe ADN-së.
A ka efekte anësore nga marrja e vitaminave?
Vitaminat ndonjëherë mund të shkaktojnë efekte anësore, Kjo ndodh në doza të larta. Meqënëse vitaminat merren në ushqimet që konsumojmë, mund të jetë e lehtë të marrësh një dozë më të madhe të vitaminës se sa të nevojitet. Kjo mund të çojë në efekte anësore, duke përfshirë:
- Shije e keqe që mbetet në gojën tuaj
- Dhimbje stomaku
- Të përziera
- Të vjella
- Diarre
- Kapsllëk
Mund të keni efekte anësore shtesë në varësi të llojit të vitaminës që merrni.
Cilat janë rreziqet e mundshme të marrjes së vitaminave?
Marrja e vitaminave mund të ketë rreziqe. Është e mundur të merret një dozë shumë e madhe dhe të shkaktojë mbidozë të një vitamine. Është gjithashtu e mundur që një vitaminë mund të ndërveprojë me medikamentet tuaja me recetë dhe të ndryshojë mënyrën se si funksionojnë.
Disa nga rreziqet e marrjes së vitaminave përfshijnë:
- Toksiciteti i vitaminës A, kur vitamina A përdoret me medikamente retinoide për aknet si Accutane
- Dëmtim nervor pas përdorimit afatgjatë të vitaminës B6 me dozë të lartë
- Efektiviteti i reduktuar me fenitoinë, një ilaç kundër konvulsioneve dhe levodopa, një ilaç për Parkinson, kur merrni vitaminë B6
- Nivele të larta të kalciumit në gjak kur merrni vitaminë D
- Veprim i shtuar i holluesve të gjakut gjatë marrjes së vitaminës E
- Ulje e efektivitetit të holluesve të gjakut gjatë marrjes së vitaminës K
Vitaminat janë lëndë ushqyese thelbësore që gjenden në ushqimin që konsumojmë.
Trupi juaj ka nevojë për këto lëndë ushqyese për funksione të rëndësishme si metabolizmi, krijimi i qelizave të gjakut dhe forcimi i kockave. Shpesh, një dietë ushqyese dhe e larmishme është e mjaftueshme për të marrë të gjitha vitaminat që i nevojiten trupit.
Suplementet e vitaminave mund të jenë një zgjedhje e mirë nëse ka një vitaminë që i mungon dietës suaj, por është gjithmonë e rëndësishme të flisni me një mjek ose një profesionist të kujdesit shëndetësor, siç është një dietolog i regjistruar, përpara se të filloni marrjen e vitaminave./ Healthline
Përktheu për Gazetën Shëndeti, Griselda Ozuni/
