Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy, tha se bisedimet e tij me liderin turk Rexhep Tajip Erdogan do të mbulojnë samitin e NATO-s të javës së ardhshme në Lituani, garancitë e sigurisë dhe një marrëveshje të eksportit të grurit ukrainas me Rusinë që Turqia ndërmjetësoi vitin e kaluar.
Zelenskiy njoftoi temat që do të diskutohen në bisedime teksa mbërriti në Stamboll më 7 korrik në pjesën e fundit të turneut të tij.
“Ne po përfundojmë një ditë të ngarkuar në Turqi. Negociatat me presidentin Erdogan. Koordinimi i qëndrimeve në lidhje me formulën e paqes, samitin e NATO-s, garancitë e sigurisë dhe iniciativën e grurit”, tha Zelenskiy.
Tema të tjera për t’u diskutuar janë kontratat e rindërtimit dhe mbrojtjes, shtoi ai.
Zelenkiy ka qenë në turne dy ditët e fundit për të mbledhur mbështetjen për një ftesë për t’iu bashkuar NATO-s, përpara samitit të aleancës ushtarake javën e ardhshme.
Ndalesa e tij e parë ishte Bullgaria, ku mori garanci për mbështetje nga kryeministri Nikolai Denkov dhe nënshkroi një deklaratë për integrimin e Ukrainës në organizatat perëndimore, përkatësisht në NATO dhe BE.
Në një ndalesë në Sllovaki në fillim të 7 korrikut, Zelenskiy u takua me presidenten sllovake Zuzana Caputova dhe kryeministrin Ludovit Odor për të diskutuar situatën në vijën e parë të luftës së Ukrainës dhe aspiratat e Kievit për samitin.
Presidenti ukrainas më pas udhëtoi për në Pragë, ku u takua me kryeministrin çek Petr Fiala, i cili tha se e ardhmja e Ukrainës qëndron në Bashkimin Evropian dhe NATO-n, ndërsa premtoi mbështetje të mëtejshme -duke përfshirë helikopterët ushtarakë – për Kievin ndërsa lufton për të zmbrapsur trupat ruse të cilët nisën një pushtim të plotë në shkurt të vitit 2022.
“Ukraina po lufton gjithashtu për ne, për sigurinë e të gjithë Evropës”, tha Fiala.
Duke folur në një konferencë të përbashkët shtypi me Fialan, Zelenskiy bëri thirrje për armë me rreze të gjatë, duke thënë se pa to “është e vështirë jo vetëm të kryesh një mision sulmues, por edhe të kryesh një operacion mbrojtës”.
Një tjetër armë që ka kërkuar Ukraina, municionet thërrmuese, do të dërgohen në një paketë të ardhshme nga Shtetet e Bashkuara, konfirmoi më 7 korrik këshilltari për sigurinë kombëtare të SHBA-së, Jake Sullivan. Sullivan u tha gazetarëve se Uashingtoni do të sigurojë armët e diskutueshme, duke u thënë gazetarëve se është ” gjëja e duhur për të bërë.”
Kievi ka premtuar se do t’i përdorë municionet me kujdes, tha Sullivan.
Sullivan komentoi gjithashtu aspiratat e anëtarësimit të Ukrainës, duke thënë se rruga e Ukrainës drejt NATO-s do të diskutohet por nuk do të vendoset në samit.
Kyiv “ka ende hapa të mëtejshëm që duhet të ndërmarrë përpara anëtarësimit” dhe “nuk do të bashkohet” në kohën e tanishme, tha Sullivan.
Përderisa shumë aleatë perëndimorë, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara dhe NATO-n, kanë nxitur të zotohen për mbështetjen e tyre të plotë për Ukrainën për aq kohë sa duhet për të fituar betejën kundër Rusisë, disa ndarje janë shprehur në shpejtësinë me të cilën Ukraina mund të futet në BE dhe NATO-s.
Përveç samitit të NATO-s të javës së ardhshme, bisedimet e Zelenskiy në Stamboll pritet të mbulojnë Iniciativën e Drithërave të Detit të Zi, një marrëveshje për transportimin e grurit nga portet e Detit të Zi të Ukrainës që do të përfundojë më 17 korrik.
Rusia deri më tani nuk ka rënë dakord për rinovimin e marrëveshjes sipas së cilës Ukraina ka qenë në gjendje të dërgojë grurë në tregjet globale pavarësisht luftës. Moska ka thënë se nuk sheh asnjë bazë për të rinovuar marrëveshjen përtej 17 korrikut për shkak të pengesave për eksportet e saj të grurit dhe plehrave.
Turqia, e cila ndërmjetësoi marrëveshjen vitin e kaluar, ka kërkuar zgjatjen e saj./rel
