Udhëheqësit e demokracive më të zhvilluara të botës përballen me një axhendë të vështirë, duke përfshirë luftërat në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme, disbalancat tregtare me Kinën, kërcënimet e shkaktuara nga inteligjenca artificiale dhe sfidat e zhvillimit në Afrikë.
Udhëheqësit e vendeve të G7 udhëtojnë në Italinë jugore këtë javë, ku do të zhvillojnë samitin e tyre vjetor në një atmosferë pesimiste, pasi përballen me një sërë vështirësish në vendet e tyre, ndërsa kërkojnë zgjidhje për disa nga problemet më urgjente të botës.
Presidenti amerikan Joe Biden përballet me një elektorat të polarizuar dhe një mbështetje të ulët publike përpara zgjedhjeve të nëntorit dhe kryeministri britanik Rishi Sunak pothuajse me siguri do të humbasë pushtetin në zgjedhjet e muajit të ardhshëm.
Udhëheqësit e Francës dhe Gjermanisë po dridhen nga humbjet e rënda në zgjedhjet e fundit të Parlamentit Evropian dhe sondazhet parazgjedhore parashikojnë rezultate të dobëta për kryeministrat e Kanadasë dhe Japonisë.
Vetëm mikpritësja e samitit, kryeministrja italiane Giorgia Meloni, vjen e lumtur me rezultatin e partisë së saj në zgjedhjet europiane, por nuk do ta ketë të lehtë të arrijë rezultate të rëndësishme në samitin e 13-15 qershorit në në Pulia, sipas analistëve politikë.
“Si nikoqir i samitit të G7-ës, ju doni liderë të fortë rreth jush. Nëse keni vetëm njerëz në fund të mandatit të tyre, nuk mund të bëni shumë”, tha Francesco Galietti, themelues i institutit të rrezikut politik Policy Sonar.
“Nëse nuk keni autoritet në vendin tuaj, si mund të keni autoritet në skenën botërore”, shtoi ai.
Udhëheqësit e demokracive më të zhvilluara të botës përballen me një axhendë të vështirë, duke përfshirë luftërat në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme, disbalancat tregtare me Kinën, kërcënimet e shkaktuara nga inteligjenca artificiale dhe sfidat e zhvillimit në Afrikë.
Atyre do t’u bashkohet një numër jashtëzakonisht i madh i të huajve, duke përfshirë Papa Françeskun dhe liderët e disa prej fuqive të mëdha rajonale të botës si India, Brazili, Argjentina, Turqia, Algjeria, Kenia dhe Arabia Saudite. Ata vijnë me ftesë të Italisë, pasi vendi pritës ka të drejtë të ftojë dikë në një nga debatet.
“G7 mbledh vende që kanë mendime të ngjashme në lidhje me parimet dhe standardet themelore, por (grupi) nuk është i mbyllur si një kështjellë. Po i hapet botës”, tha një zyrtar i lartë italian, i cili foli në kushte anonimiteti.
Asetet e ngrira ruse
Në samit, udhëheqësit e G7 do të kërkojnë të gjejnë mënyra për të kapërcyer problemet ligjore që pengojnë përdorimin e të ardhurave të krijuara nga asetet e ngrira ruse në Perëndim.
Rreth 260 miliardë euro të Bankës Qendrore Ruse janë të ngrira në mbarë botën, kryesisht në Bashkimin Evropian.
Disa qeveri të vendeve anëtare të BE-së duan të marrin interesin dhe ta përdorin atë për të ndihmuar Ukrainën e shkatërruar nga një pushtim rus në vitin 2022, ndërsa Shtetet e Bashkuara po kërkojnë një plan më ambicioz dhe bëjnë thirrje që të ardhurat të përdoren për një hua shumëvjeçare deri në 50 miliardë euro.
“Paratë janë të rëndësishme, sigurisht, por janë gjithashtu një mesazh, sepse liderët tanë këtë vit kanë një mundësi për të dërguar një mesazh të qartë se (presidenti rus Vladimir) Putin nuk mund të na mbijetojë”, tha Daleep Singh, kryediplomati amerikan për bisedimet në samit.
Roma dhe Uashingtoni shpresojnë se një marrëveshje mund të arrihet në Pulia, por një zyrtar gjerman tha javën e kaluar se kjo nuk ka gjasa.
Pavarësisht mosmarrëveshjeve për këtë çështje, ka një konsensus midis të gjithë anëtarëve të G7 në lidhje me nevojën për t’u përballur me Rusinë, ku dhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do të marrë pjesë në takim për herë të dytë.
Ka më pak marrëveshje kur bëhet fjalë për luftën midis Izraelit dhe Hamasit, me anëtarët e Unionit të ndarë midis një kampi të vendosur pro-izraelit dhe atyre që simpatizojnë palestinezët.
Dallimet do të shfaqen gjithashtu kur aleatët perëndimorë të diskutojnë Kinën. Liderët pritet të ngrenë shqetësime për mbikapacitetin e Kinës, por ende nuk ka një marrëveshje për përgjigjen më të mirë ndaj subvencioneve shtetërore kineze.
“Disa vende evropiane kanë marrëdhënie tregtare shumë intensive me Kinën dhe ne duhet të presim më pak unitet sesa për çështje të tjera si Rusia,” tha Raffaele Marchetti, profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Luiss të Romës.
