Kur mjekët e zbulojnë herët këtë sëmundje, ajo është lehtësisht e shërueshme. Ndodh kur qelizat anormale rriten në vendin e zorrës së trashë ose rektumit. Mund të godasë si burrat ashtu edhe gratë, dhe ka shkallën e dytë më të lartë të vdekjeve nga kanceri.
Çfarë janë polipet?
Ato janë në brendësi të zorrëve. Shumica e tyre janë të padëmshme, por disa mund të kthehen në kancer kolorektal nëse nuk hiqen herët. Dy llojet më të zakonshme të polipeve të zorrëve janë adenomat dhe polipet hiperplastike. Ato formohen kur ka probleme me mënyrën se si qelizat rriten dhe riparohen në mukozën e zorrës së trashë.
Faktorët e rrezikut që nuk mund t’i kontrolloni
Mosha – shumica e njerëzve me të janë më të vjetër se 50 vjeç
Polipet ose sëmundjet inflamatore të zorrëve
Histori familjare e kancerit kolorektal ose polipeve prekanceroze të zorrës së trashë
Faktorët e rrezikut që mund të kontrolloni
Mundohuni të shmangni këto gjëra që mund të rrisin shanset për t’u prekur nga kjo sëmundje:
Ngrënia e mishrave të kuq ose të përpunuar, ose të atyre të gatuar në temperatura të larta;
Obeziteti;
Duke mos bërë aktivitet fizik;
Pirja e duhanit;
Përdorimi i rëndë i alkoolit.
Cilat janë simptomat?
Kanceri kolorektal nuk ka shenja paralajmëruese të hershme, prandaj është e rëndësishme që të kontrolloheni. Gjetja e hershme do të thotë se është e shërueshme. Ndërsa sëmundja përkeqësohet, mund të shihni gjak në jashtëqitje ose të keni dhimbje në bark, probleme si kapsllëk ose diarre, humbje peshe të pashpjegueshme ose lodhje. Në kohën kur shfaqen këto simptoma, tumoret priren të bëhen më të mëdha dhe më të vështira për t’u trajtuar.
Fazat e kancerit kolorektal
Ekspertët “instazhojnë” çdo kancer që gjejnë, një proces për të parë se sa është përhapur sëmundja. Fazat më të larta do të thotë që ju keni një rast më serioz të kancerit. Madhësia e tumorit nuk bën gjithmonë ndryshim. Skenimi gjithashtu ndihmon mjekun tuaj të vendosë se çfarë lloj trajtimi do të merrni.
Faza 0: Kanceri është në pjesën më të brendshëm të zorrës së trashë ose rektumit.
Faza I: Sëmundja është rritur në shtresën muskulore të zorrës së trashë ose rektumit.
Faza II: Kanceri është rritur përmes shtresës më të jashtme të zorrës së trashë ose rektumit.
Faza III: Është përhapur në një ose më shumë nyje limfatike në zonë.
Faza IV: Është përhapur në pjesë të tjera të trupit, si mëlçia, mushkëritë ose kockat.
Lufta kundër kancerit të avancuar
Kanceri kolorektal ndonjëherë mund të shërohet edhe nëse është përhapur në nyjet limfatike (faza III). Trajtimi zakonisht përfshin kirurgji dhe kimioterapi. Terapia me rrezatim është një opsion në disa raste. Nëse sëmundja kthehet ose përhapet në organe të tjera, ndoshta do të jetë më e vështirë për t’u kuruar. Por rrezatimi dhe kimioterapia mund t’ju lehtësojnë simptomat dhe t’ju ndihmojnë të jetoni më gjatë.
Parandaloni kancerin kolorektal me zakone të shëndetshme
Ju mund të ndërmerrni hapa për të ulur ndjeshëm shanset për t’u prekur nga kjo sëmundje. Hani një dietë ushqyese, bëni mjaftueshëm ushtrime fizike dhe kontrolloni yndyrën e trupit. Këto zakone parandalojnë shumë raste të kancerit kolorektal.
Parandaloni kancerin me aktivitet fizik
Njerëzit që qëndrojnë aktivë duket se kanë një armë të fuqishme kundër kancerit kolorektal. Në një studim, njerëzit më aktivë kishin 24% më pak gjasa të kishin këtë sëmundje sesa ata më pak aktivët. Nuk kishte rëndësi nëse ajo që ata bënin ishte punë apo lojë. /webMD
