Shkrimtari shqiptar Ismail Kadare është shpallur fitues i çmimit Pakmimit Pak Kyong-ni 2019, për rolin e tij të rëndësishëm në shoqërinë shqiptare duke nxjerr në pah përvojat historike të vendit.
Shkrimtari, 83 vjeç, ka qenë një nga figurat më me ndikim letrar në Evropë që nga debutimi i tij në vitet 1960. Në 2005 ai u bë fituesi i parë i çmimit Ndërkombëtar Man Booker për veprën e plotë së tij. Ai është gjithashtu një kandidat për disa vite me radhë për çmimin Nobel për letërsinë.
Shkrimtari shqiptar Ismail Kadare ka qenë i ftuar në Qendrën e Shtypit në Gwanghwamun në Seul. Shkrimtari që jeton në Paris tregon historinë dhe përvojat e popullit shqiptar, duke kritikuar regjimin totalitar.
Ai debutoi në tregun ndërkombëtar në vitin 1963 me “Gjeneralin e ushtrisë së vdekur”, i cili përshkruan tmerret e luftës.
Punimet e tij më të njohura përfshijnë “Rrethimi”, “Prilli i thyer” dhe “Lulet e pranverës”. Më shumë se 10 romanet e tij, të shkruara në shqip, janë përkthyer dhe në gjuhën koreane.
“Shqipëria kishte qenë një nga vendet më të izoluara në Evropë. Ishte një vend komunist nën diktaturë“, tha Kadare gjatë konferencës së mbajtur në Seul.
Me kryeqytetin e Shqipërisë, një distancë të shkurtër përtej detit Adriatik nga Italia, “njerëzit mund të ndiejnë ndikimin e botës perëndimore” tha ai, duke u kthyer në vitet ’60. “Por ata kanë vepruar sikur ndikime të tilla nuk ekzistojnë. Ishte e ndaluar të flitej se si bota perëndimore është aq afër“, shtoi më tej shkrimtari.
Shqipëria ishte vendi i fundit në Evropë që pa rënien e regjimit komunist në vitet 1990. Duke luftuar nën shtypjen qeveritare, Kadare kërkoi mërgimin në Paris pak para rënies së regjimit. “Kur librat e mi u botuan për herë të parë në botën perëndimore, vendet ishin kombet që Shqipëria i kishte etiketuar armiq,” tha ai.
“U vlerësua që të drejtat e njeriut nuk respektoheshin në Shqipëri. Duke shkruar romane në një komb të tillë, unë isha në një situatë të çuditshme. Përvojat duhet të reflektohen në veprat e mia”, shtoi më tej.
Ai njihet për përdorimin e miteve dhe fabulave për të satirizuar regjimin komunist. “Nuk jam vetëm unë që përdor tregimet për të shkruar. Satira praktikohet në Shqipëri dhe në shumë vende të tjera komuniste”, shtoi Kadare. “Për mua dhe shkrimtarët e tjerë, satira është një mënyrë për të shprehur mendimet tona kundër shtypjeve të pushtetit“, vijoi më tutje.
Këtë vit, Kymimi Pak Kyong-ni, në vitin e tij të nëntë, kishte 45 kandidatë ndërkombëtarë. Një komitet i përbërë nga profesorë të letërsisë dhe kritikë hartoi një listë të shkurtër me shtatë shkrimtarë. Kim Woo-chang, kreu i jurisë tha në një deklaratë për shtyp, “Punimet e Kadaresë na bëjnë të mendojmë se cila është e vërteta e dëshpëruar e jetës? Midis lidhjeve midis ngjarjeve historike”, shtoi Chang
Ceremonia zyrtare e ndarjes së çmimeve do të zhvillohet të Shtunën në Qendrën Kulturore Toji në Wonju, Provinca Gangwon, dhe shkrimtari do të marrë 100 milion fitime. Izemimi Pak Kyong-ni, i themeluar në vitin 2011 nga Fondacioni Kulturor Toji, i bën homazhe shkrimtarit Pak Kyong-ni, një nga shkrimtarët më të rëndësishëm në historinë e letërsisë koreane. Park shkroi “Tokë”, një dramë sociale që përfshin qindra personazhe që shqyrton jetën e popullit Kore nga Dinastia e vonë e Joseon përmes okupimit japonez deri në çlirimin.
