Ulçera e stomakut (ulcus ventriculi) është një nga sëmundjet më të zakonshme gastrointestinale. Ndodh kur muri i stomakut nuk është i mbrojtur në mënyrë adekuate nga acidi agresiv i stomakut. Bakteri Helicobacter pylori shpesh luan një rol. Cilat simptoma janë tipike për një ulçerë në stomak?
Ulçera e stomakut (ulcus ventriculi) :
Shumë njerëz vuajn nga ulçera në stomak ose preken një herë në jetë. Është vlerësuar se afërsisht 50 nga 100,000 njerëz sëmuren çdo vit.
Në rastin e një ulçere në stomak (ulcus ventriculi), mukoza e stomakut është aq e dëmtuar në një vend, saqë acidi agresiv i stomakut shkakton një plagë në murin e stomakut. Mjekët flasin për ulçerë (nga latinishtja ulcus = ulçerë). Edhe më e zakonshme se ulçera e stomakut është ulçera duodenale (ulçera duodenale).
Mukoza e stomakut mbron stomakun
Mukoza e stomakut rreshton të gjithë brendësinë e stomakut. Pa të, muri i stomakut do të ishte i pambrojtur ndaj acidit agresiv të stomakut.
Gjëndrat brenda mukozës së stomakut prodhojnë rreth dy deri në tre litra lëng stomaku çdo ditë. Ky është i përbërë nga substanca të ndryshme. Së pari, ai përmban acid në stomak. Ai i bën shumicën e patogjenëve të padëmshëm dhe kontribuon në procesin e tretjes. Nga ana tjetër, lëngu gastrik përmban sekrecione dhe enzima (proteina që mbështesin proceset biokimike) të nevojshme për procesin e tretjes.
Nëse ekuilibri midis acidit të stomakut dhe mbrojtjes kundër vetë-tretjes është i shqetësuar, mund të zhvillohet një ulçerë në stomak.
Ulçera e stomakut: simptomat
Një ulçerë në stomak (ulcer ventriculi) mund të shoqërohet me simptoma të ndryshme. Ankesat tipike janë:
- Dhimbje në pjesën e sipërme të barkut (gjatë ose pas ngrënies)
- Ndjenja e fryrjes
- Humbja e oreksit
- Nauze, të vjella herë pas here (p.sh. në rastin kur ulçera ndodhet pranë daljes së stomakut)
Ulçera shpesh shkakton presion dhe dhimbje në pjesën e sipërme të barkut (të ashtuquajturat dhimbje epigastrike; epigastrike = prek pjesën e sipërme të barkut). Dhimbja mund të rrezatojë drejt kockës së gjoksit, poshtë barkut apo edhe shpinës.
Shumë të sëmurë ndiejnë dhimbjen karakteristike gjatë ngrënies – ose pak kohë më pas. Megjithatë, dhimbja gjithashtu mund të bëhet e dukshme pavarësisht vakteve. Dhimbja në stomak bosh (dhimbje agjërimi), e cila zakonisht vërehet gjatë natës, është më shumë një shenjë e një ulçere duodenale.
Megjithatë, simptoma të tilla si dhimbje stomaku, fryrje apo vjellje mund të kenë shumë shkaqe dhe nuk janë provë se bëhet fjalë për ulçerë. Simptoma të ngjashme mund të ndodhin, për shembull, me stomak të irrituar (dispepsi funksionale). Është e rëndësishme që simptomat të sqarohen nga mjeku. Për shembull, në rastin e stomakut të irrituar, gastroskopia nuk zbulon ndonjë gjetje jonormale, ndërsa ulçera e stomakut duket qartë.
Njerëzit me ulçerë në stomak herë pas here raportojnë se nuk mund të tolerojnë ushqime të caktuara. Cilat ushqime janë këto ndryshojnë nga personi në person.
Ulçera e stomakut mund të shkaktojë gjakderdhje në stomak. Shenjat e mundshme të gjakderdhjes së stomakut përfshijnë të vjella me gjak (hematemesis) ose jashtëqitjet me ngjyrë të zezë (jashtëqitje me zi, melena).
Ulçera nuk shoqërohen përher me dhimbje
Disa të sëmurë nuk vërejnë asnjë simptomë për një kohë të gjatë. Në veçanti, njerëzit që marrin qetësues të caktuar ndonjëherë përjetojnë pak ose aspak shqetësim. Kjo vlen edhe për sëmundjet e rënda shoqëruese, të cilat më pas dalin në pah. Pastaj ulçera ventrikulare zakonisht njihet vetëm si një gjetje aksidentale gjatë ekzaminimeve të tjera ose kur ndodh një gjakderdhje e papritur e stomakut.
Konsultoni një mjek nëse:
- vëreni jashtëqitje me ngjyrë të errët ose të vjella gjak
- ndjeheni të lodhur dhe të rraskapitur dhe shumë të zbehtë
- kanë humbur pa dashje shumë peshë
- kanë simptoma akute të rënda
- Vuani vazhdimisht ose në mënyrë të përsëritur nga simptoma të tilla si ngërçe në pjesën e sipërme të barkut, një ndjenjë ngopjeje, të përziera ose të vjella.
Ulçera e stomakut: shkaqet dhe faktorët e rrezikut
Një ulçerë stomaku (ulcus ventriculi) mund të ketë shkaqe të ndryshme. Disa faktorë nënkuptojnë se acidi i stomakut dhe mikrobet mund të sulmojnë muret e stomakut.
E përbashkëta e të gjithë mekanizmave të zhvillimit është një ekuilibër i shqetësuar midis mekanizmave agresiv dhe mbrojtës të mukozës gastrike. Një tepricë e acidit të stomakut nga njëra anë dhe prodhimi i shqetësuar i mukozës nga ana tjetër luajnë një rol.
Shkaktarët më të zakonshëm të ulçerës në stomak janë:
- një infeksion me bakterin Helicobacter pylori
- përdorimi afatgjatë i disa medikamenteve, veçanërisht qetësuesve nga grupi i barnave anti-inflamatore jo-steroide
- Cigarja
- Mungesa e proteinave
Ulçera peptike: trajtim
Bllokuesit e acidit zakonisht përdoren për të trajtuar një ulçerë në stomak (ulcer ventricul). Nëse mjekimi i mëtejshëm është i nevojshëm varet kryesisht nga fakti nëse mjeku e ka zbuluar bakterin Helicobacter pylori. Është gjithashtu e rëndësishme që pacienti të mbrojë stomakun e tij.
Frenimi i prodhimit të acidit me ilaçe
Bllokuesit e acidit janë shumë efektivë në frenimin e prodhimit të acidit në stomak. Kjo lejon që rreshtimi i stomakut të rikuperohet. Edhe dhimbja lehtësohet.
Mjeku zakonisht përshkruan të ashtuquajturit frenues të pompës protonike me përbërës aktivë si omeprazol, pantoprazol ose lansoprazol. Frenuesit e pompës protonike konsiderohen si ilaçi i zgjedhur për të gjitha ulcerat e stomakut. Pacienti i merr këto medikamente për një periudhë prej disa javësh.
Në rastin e infeksionit Helicobacter pylori: terapi çrrënjosjeje me medikamente
Nëse bakteri Helicobacter pylori ka shkaktuar ulçerë në stomak, terapia me antibiotikë që zgjat disa ditë është e nevojshme. Qëllimi është të vritet bakteri Helicobacter pylori. Mjekët flasin për terapi çrrënjosjeje.
Gjatë terapisë së çrrënjosjes, pacienti duhet të marrë njëkohësisht antibiotikë të ndryshëm në kombinim me një frenues të pompës protonike në një dozë të përcaktuar saktësisht.
Mbroni stomakun tuaj: Këtë mund ta bëni vetë
Kushdo që ka ulçerë në stomak duhet, të paktën përkohësisht, të shmangë çdo gjë që dëmton dhe irriton mukozën e stomakut. Këto përfshijnë, për shembull:
- Kafe
- alkoolit
- nikotinë
Mund të jetë gjithashtu e dobishme të hani shumë vakte të vogla në vend të disa porcioneve të mëdha.
Nëse jeni duke marrë medikamente që ndikojnë në stomak (p.sh. të ashtuquajturat barna anti-inflamatore jo-steroide), duhet t’i shmangni nëse është e mundur. Megjithatë, konsultohuni me mjekun tuaj përpara se të ndaloni.
Përshtati nga Gjermanishtja në Shqip: Marsida Bregasi
Burimi: https://www.onmeda.de/krankheiten/magengeschwuer-id200294/
